Αρχιτέκτονες κατά δήμου Λαρισαίων για την κατεδάφιση του τελευταίου “τουρκόσπιτου” στη Λάρισα

Λαβή για κριτική προς το δήμο Λάρισας, έδωσε στον Σύλλογο Αρχιτεκτόνων Λάρισας, η πρόσφατη παρουσίαση του νέου βιβλίου του ιστοριοδίφη Νίκου Παπαθεοδώρου για τη Λάρισα. Με ανακοίνωσή του, ο Σύλλογος υπενθυμίζει πως πέρυσι κατεδαφίστηκε στην πόλη το τελευταίο “τουρκόσπιτο”, αφήνοντας αιχμές για την απουσία μέριμνας ώστε να κινηθούν οι διαδικασίες κήρυξής του ως διατηρητέου.

Αναλυτικά η ανακοίνωση που τιτλοφορείται “να σώσουμε οτιδήποτε αν σώζεται”, παραφράζοντας στίχο του Διονύση Τσακνή: “Την Τετάρτη που μας πέρασε παρουσιάστηκε στο Δημοτικό Ωδείο το νέο συγγραφικό πόνημα του κ. Νίκου Παπαθεοδώρου. Το έργο του κ. Παπαθεοδώρου αποτελεί μια από τις σημαντικότερες παρακαταθήκες στην προσπάθεια για την καταγραφή της αρχιτεκτονικής κληρονομιάς της πόλης μας. Οι κάτοικοί της και ιδιαίτερα η αρχιτεκτονική κοινότητα του οφείλουν πολλά.

Αυτό φάνηκε και στην ανταπόκριση του κόσμου που γέμισε το αμφιθέατρο, καθώς και από την παρουσία πολλών και σημαντικών πολιτικών εκπροσώπων. Όσοι πήραν τον λόγο μιλήσαν με τα καλύτερα λόγια για την αξία της αστικής αρχιτεκτονικής παράδοσης και πόσο αναγκαίο είναι να την διαφυλάξουμε. Μάλιστα ο συντονιστής της εκδήλωσης και διευθυντής σύνταξης κ. Δημήτρης Χατζηευθυμίου εξέφρασε ειλικρινά την λύπη του για το γεγονός ότι στην Λάρισα ίσως δεν υπάρχει κτίριο παλαιότερο τον εκατό ετών.

Η αλήθεια δεν απέχει πολύ από αυτό που δήλωσε ο κ. Χατζηευθυμίου. Πράγματι ελάχιστα αρχιτεκτονικά δείγματα του 19^ου αιώνα έχουν μείνει ζωντανά να μας θυμίζουν το παρελθόν της πόλης. Για τον λόγο αυτό δεν μπορούμε να μην αναφερθούμε στο σχετικά πρόσφατο γεγονός που τραυμάτισε ανεπανόρθωτα την αρχιτεκτονική μας κληρονομιά και που δυστυχώς πέρασε απαρατήρητο φανερώνοντας την αδιαφορία των αρμοδίων.

Αναφερόμαστε στην παράνομη κατεδάφιση του κτιρίου που βρισκόταν στην οδό Ζαρμάνη 22 στον Άγιο Αθανάσιο και είχε ανεγερθεί πριν το 1900. Για την πράξη αυτή είχε γραφτεί άρθρο στην εφημερίδα «Ελευθερία» στις 14 Ιουλίου 2017 με τίτλο «Κατεδαφίστηκε το τελευταίο τουρκόσπιτο στον Άγιο Αθανάσιο» χωρίς όμως να υπάρξει η παραμικρή αντίδραση. Το εν λόγω κτίριο ήταν ένα από τα ελάχιστα εναπομείναντα κτίρια λαϊκής κοσμικής παραδοσιακής αρχιτεκτονικής της οθωμανικής περιόδου. Υπήρχε καταγεγραμμένο στην λίστα αξιόλογων κτιρίων της Λάρισας που συντάχθηκε από ομάδα εργασίας του τοπικού ΤΕΕ και μάλιστα η αξία του ήταν τέτοια που είχε προταθεί να ξεκινήσει άμεσα η διαδικασία χαρακτηρισμού του ως διατηρητέου.

Ο Σύλλογος Αρχιτεκτόνων Λάρισας πληροφορήθηκε αρκετά αργότερα το θλιβερό γεγονός όταν είδη είχε εκδοθεί οικοδομική άδεια για ανέγερση πολυώροφης οικοδομής. Αντιδρώντας άμεσα και μετά από ερώτημα που έκανε στην πολεοδομία διαπιστώθηκε ότι πράγματι δεν είχε βγει νόμιμη άδεια κατεδάφισης του παλιού κτιρίου και ούτε είχε πάει σχετικό αίτημα προς κατεδάφιση στο Συμβούλιο Αρχιτεκτονικής. Είναι προφανές ότι σε μια τέτοια περίπτωση θα είχαν κινηθεί η διαδικασίες για την προστασία του κτιρίου κηρύσσοντάς το άμεσα διατηρητέο. Το ευτράπελο της όλης διαδικασίας είναι ότι η πολεοδομία μετά από αυτές τις διαπιστώσεις επέβαλε πρόστιμο 500 Ευρώ για αυθαίρετες εργασίες κατεδάφισης!

Με αφορμή λοιπόν την πρόσφατη εκδήλωση παρακαλούμε όλους τους αρμόδιους να κάνουν ότι είναι δυνατόν ώστε το επόμενο βιβλίο του κ. Παπαθεοδώρου να μην κοσμούν μόνο ασπρόμαυρες φωτογραφίες από κτίρια που σήμερα πια δεν υπάρχουν. Η διαφύλαξη της ιστορίας και της παράδοσής μας πρέπει επειγόντος από ευχολόγια να μετατραπεί σε πράξη”.