“Νιώθω επιτέλους ότι βρίσκομαι σπίτι” – Ένας πρόσφυγας που ζει στη Λάρισα με την οικογένειά του μιλά για την πόλη και τους ανθρώπους

Λατρεύω τα Χριστούγεννα. Από παιδί κατά τη διάρκεια αναμονής της περιόδου των εορτών, με διακατείχε ένας απαράμιλλος ενθουσιασμός, όχι τόσο για τα πολύχρωμα κουτιά, που με το πέρασμα των ημερών πλήθαιναν κάτω από το στολισμένο δέντρο, όσο για εκείνα τα οικογενειακά γιορτινά τραπέζια. Αυτά τα τραπέζια που φιλοξενούν πληθώρα παραδοσιακών εδεσμάτων κατά μήκος ολόκληρης της έκτασης τους και μαγνητίζουν ασυναίσθητα όλα τα μέλη της οικογένειας γύρω τους. Σε όποιο γεωγραφικό διαμέρισμα της γης και αν κατοικούσες, ποτέ δεν γινόταν να χάσεις το χριστουγεννιάτικο τραπέζι, ήταν και είναι άγραφος νόμος των εορτών.

Εκεί λοιπόν το πνεύμα της καλοσύνης, της σύνεσης και της οικογενειακής αγάπης αναπτερωνόταν μέσα από συζητήσεις, εξιστορήσεις, χαριτωμένα πειράγματα, όλες οι διαφορές εξαφανίζονταν μαγικά ή τουλάχιστον αυτή την πεποίθηση είχα διαμορφώσει στο δικό μου μυαλό. Το πρωινό της περασμένης Πέμπτης διαπίστωσα ότι τελικά το πνεύμα των γιορτών δε χρειάζεται πολυτελή περιτυλίγματα και κόκκινες κορδέλες, αρκεί ένα φλιτζάνι ζεστός καφές, δύο βουτήματα και ένας άνθρωπος που όσο δύσκολες καταστάσεις και αν έχει κληθεί να αντιμετωπίσει, να το αναδείξει τόσο απλά.

Ο Αμπντούλ Γκαφόρ Σιλάνι είναι Κούρδος πρόσφυγας από το Ιράκ, ο οποίος πριν από ενάμισι χρόνο περίπου έφθασε στη χώρα μας μετά από μια ύστατη προσπάθεια να διεκδικήσει μια αξιοπρεπή ζωή για αυτόν και τη γυναίκα του. Τον συνάντησα στο σπίτι του στο οποίο με υποδέχτηκε ανοίγοντάς μου όχι μόνο την πόρτα του αλλά και την καρδιά του. Καθ’ όλη τη διάρκεια της συζήτησής μας δεν έχασε ούτε ένα λεπτό το χαμόγελό του κρατώντας σφιχτά το χέρι της γυναίκας του και υποδεικνύοντας στην μόλις 11 μηνών κόρη του να μου πει τον ελληνικό χαιρετισμό που της είχαν μάθει.

Ποιες ήταν οι αιτίες που οδήγησαν εσένα και τη γυναίκα σου να πάρετε την απόφαση να μεταναστεύσετε σε μια ξένη χώρα γνωρίζοντας το ρίσκο και τους κινδύνους;

Όλα ξεκίνησαν πριν από περίπου δύο χρόνια. Η καταγωγή μας είναι από τη Κουρδική περιοχή του Ιράκ. Το τελευταίο διάστημα η κατάσταση στη χώρα μου είναι έκρυθμη. Κανένας δεν είναι ασφαλής και τα γεγονότα διαδέχονται το ένα το άλλο δημιουργώντας ένα κλίμα φόβου και πανικού. Δε νομίζω ότι κάποιος θα επέλεγε να εγκαταλείψει τη χώρα του και να μπει παράνομα σε  άλλη χώρα, αν τα καταφέρει βέβαια, αν δε τίθονταν θέμα επιβίωσης.

Έπρεπε να βρω λοιπόν έναν τρόπο ώστε να δώσω στην οικογένεια μου έστω και μια πιθανότητα να μπορέσει να ζήσει ανθρώπινα κάποια στιγμή, χωρίς το αίσθημα του φόβου, της πείνας και του πολέμου. Στην Ελλάδα φτάσαμε το Μάρτιο του 2018. Ήμασταν εξουθενωμένοι αλλά ευγνώμονες που ζούσαμε. Στόχος δεν ήταν η παραμονή μας στην Ελλάδα ή σε οποιαδήποτε άλλη χώρα της Ευρώπης, στόχος μας ήταν να φύγουμε από τη δική μας χώρα. Η Ελλάδα αποτελεί τη χώρα με την πιο εύκολη πρόσβαση στην Ευρώπη, αυτό είναι γεγονός.

Με τον ερχομό σας λοιπόν στην Ελλάδα ποια ήταν η πορεία των πραγμάτων;

Καταλαβαίνετε ότι το μόνο μέρος που θα μπορούσαν να μας βάλουν εφόσον δεν είχαμε έγγραφα μαζί μας, ήταν κάποιος χώρος κράτησης. Η περίοδος που βρισκόμασταν εκεί ήταν νομίζω η πιο δύσκολη στη ζωή μου μέχρι τώρα. Υπερβολικά μεγάλος αριθμός εξαθλιωμένων ανθρώπων, από τέσσερις ίσως και πέντε διαφορετικές χώρες στοιβαγμένοι σε ένα μικρό δωμάτιο. Το ότι όλοι όσοι βρισκόμασταν εκεί ήμασταν παράνομοι μετανάστες δεν προσδιορίζει αυτόματα και τις κοινές αντιλήψεις μας. Διαφορετικές κουλτούρες, θρησκείες και ηθικές αξίες διαμόρφωναν ένα περιβάλλον καχυποψίας. Δεν έρχονται όλοι σε μια ξένη χώρα για τον ίδιο λόγο, ούτε έχουν τον ίδιο σκοπό. Επιπρόσθετα, οι αρχές δεν μπορούσαν να διαχειριστούν απόλυτα την κατάσταση. Ο καθένας επικαλούνταν κάτι διαφορετικό και κανένας δεν ήταν σε θέση να γνωρίζει ποιος έλεγε αλήθεια και ποιος όχι. Αλλά τα καταφέραμε και βγήκαμε τελικά.

Και μετά ήρθε η πρώτη δομή φιλοξενίας. Άπειροι άνθρωποι, πολλοί από αυτούς σαν εμάς, απλά ζητούσαν ένα πιάτο φαγητό και μια σκεπή να κοιμηθούν, πολλοί όμως δεν αρκούνταν μόνο σε αυτό και επιδίωκαν να παίρνουν ότι επιζητούσαν  δια της βίας . Πραγματικός εφιάλτης. Δε θέλω να μπω σε λεπτομέρειες για τις συνθήκες εκεί γιατί πραγματικά δε θέλω να επαναφέρω στη μνήμη μου τόσο άσχημες εικόνες. Η συνέχεια μας έφερε στη δομή φιλοξενίας έξω από τη Λάρισα. Εκεί τα πράγματα ήταν διαφορετικά, πιο ήρεμα και ανθρώπινα. Μια συνθήκη  κατανόησης και πραγματικής βοήθειας. Εξαιτίας της εγκυμοσύνης της γυναίκας μου, ζήτησα από τον αρμόδιο οργανισμό να μας βρει ένα σπίτι να μείνουμε για να έχει κατάλληλες συνθήκες διαβίωσης το μωρό. Οι αρμόδιοι κινητοποιήθηκαν αμέσως και μας μετέφεραν στο σπίτι στο οποίο μένουμε μέχρι σήμερα. Νιώθω τέτοια ευγνωμοσύνη για όλους εκείνους που συνετέλεσαν στο να έχει όλη αυτή η περιπέτεια αίσιο τέλος.

Πως είναι η ζωή στην πόλη της Λάρισας για μια οικογένεια μεταναστών που δε γνωρίζει ούτε την ελληνική γλώσσα;

Στην αρχή οι γείτονες μας ήταν λίγο διστακτικοί. Είναι λογικό, ακούν τόσες πληροφορίες κάθε μέρα αναφορικά με την άσχημη πλευρά των μεταναστών και  δε γνωρίζουν αν πρέπει να σταθούν απέναντι μας ή δίπλα μας. Περιστατικά ρατσισμού ήταν λογικό να αντιμετωπίσουμε, παρατηρώντας καθημερινά ότι ενισχύεται η απέχθεια προς το διαφορετικό σε όλη την επικράτεια. Όμως δε θα σταθώ σε αυτά τα περιστατικά διότι είναι μηδαμινά μπροστά στην αγάπη και την υποστήριξη που λάβαμε από τους ανθρώπους της πόλης. Καθώς λοιπόν άρχιζαν να συνηθίζουν την παρουσία μας και διαπίστωσαν ότι δεν έχουν λόγο να φοβούνται, προθυμοποιήθηκαν αμέσως να μας βοηθήσουν σε ότι και αν χρειαστήκαμε.

Η γυναίκα μου έκανε φίλες οι οποίες τη βοήθησαν με το μωρό, της έδειξαν ελληνικά φαγητά και πάντα έδειξαν σε κάθε περίπτωση την έμπρακτη υποστήριξη και συμπάθεια προς την οικογένεια μας. Το ίδιο συνέβη και στη δική μου περίπτωση, έκανα φίλους με τους οποίους θα πούμε τα νέα μας, θα κάνουμε πλάκα, θα πιούμε καμία μπύρα και θα πάμε μαζί στο γήπεδο. Έγινα μέλος και σε μια ποδοσφαιρική ομάδα στην οποία μάλιστα περιμένω τα χαρτιά μου για να μπορώ να κατεβαίνω επίσημα στους αγώνες.

Να υποθέσω ότι στη χώρα σου είχες ασχοληθεί επαγγελματικά με το ποδόσφαιρο;

Θα το ήθελα πολύ, αλλά όχι. Σπούδασα μηχανικός ηλεκτρονικών υπολογιστών και η γυναίκα μου χημικός. Με το ποδόσφαιρο ασχολούμουν ερασιτεχνικά, αλλά πάντα ήμουν πιστός οπαδός. Μάλιστα έχω παρακολουθήσει στο διαδίκτυο και αγώνες του Ολυμπιακού σε διεθνή διοργάνωση. Τώρα υποστηρίζω και την ΑΕΛ. Όμως απολαμβάνω το γεγονός ότι κατάφερα και είμαι μέλος σε μια ελληνική ποδοσφαιρική ομάδα της Λάρισας, όπου έχω άριστες σχέσεις τόσο με τους παίκτες όσο και με τη διοίκηση.

Σύμφωνα με την προϋπάρχουσα κατάσταση θα επιθυμούσατε να μείνετε στην Ελλάδα ή σκοπεύετε να φύγετε για κάποια άλλη χώρα;

Νιώθω ότι αγαπώ την Ελλάδα, χωρίς να θεωρηθεί αυτό υπερβολή. Αρχικά ο καιρός σε έλκει εδώ, έχετε τόσο πολύ ήλιο γεγονός που σε κάνει πιο ευδιάθετο και αισιόδοξο. Επίσης οι άνθρωποι στην Ελλάδα και ειδικά οι κάτοικοι της πόλης είναι τόσο φιλόξενοι και συμπονετικοί. Αυτό που μου έκανε εντύπωση είναι ότι δε χάνουν ποτέ το χαμόγελό τους, ακόμα και στις δυσκολίες βρίσκουν τρόπο να τα βγάζουν πέρα. Το πιο σπουδαίο απ’ όλα όμως και για εμένα και για τη γυναίκα μου είναι ότι εδώ γεννήθηκε η κόρη μας. Αυτή η χώρα όπως και η πόλη της Λάρισας, έδωσε σε εμάς τη δυνατότητα να διεκδικήσει το παιδί μας μια αξιοπρεπή ζωή, με σπουδαία ήθη και έθιμα και ζεστούς ανθρώπους. Πλέον έχουμε θεσπίσει μια φορά την εβδομάδα να προσκαλούμε τους γείτονες μας και να τους κάνουμε το τραπέζι με γεύσεις τόσο από την ιρακινή όσο και από την ελληνική κουζίνα. Κάθε φορά που μαζευόμαστε σε αυτά τα τραπέζια και τσουγκρίζουμε τα ποτήρια μας, κοιτάζω τα χαμογελαστά πρόσωπα των φίλων μου, την ευτυχία στα μάτια της γυναίκας και της κόρης μου και νιώθω επιτέλους ότι βρίσκομαι στο σπίτι μου.

Εκείνη τη φορτισμένη στιγμή η μικρή Εύα, μου άπλωσε τα χέρια της για να την πάρω αγκαλιά δείχνοντας το κινητό όπου οι γονείς της έβαζαν το αγαπημένο της τραγούδι. Ήταν μεγάλη η έκπληξή μου όταν διαπίστωσα ότι το αγαπημένο τραγούδι της μικρής Εύας ήταν το ίδιο με αυτό της βαφτιστήρας μου. Τελικά οι άνθρωποι δε διαφέρουμε και τόσο μεταξύ μας. Έχουμε κοινούς κώδικες σε ότι αφορά την αγάπη και ας μην πιστεύουμε στον ίδιο θεό ή μιλάμε την ίδια γλώσσα. Ευχαρίστησα θερμά τον Αμπντούλ , την Ντάνια και τη μικρή χαριτωμένη Εύα για τον μυρωδάτο καφέ, τα πολύ νόστιμα κουλουράκια και την πολύτιμη κουβέντα σε ένα σπίτι που τα Χριστούγεννα έχουν φτάσει πολλές πολλές μέρες νωρίτερα..

Ρεπορτάζ: Βένια Βλώτσου