Τα δώρα στη Γιάννα και η νηπιακή πολιτιστική μας διπλωματία

Γράφει η Εύη Μποτσαροπούλου

Χθες επισκέφτηκε την Λάρισα – και όπως ήταν αναμενόμενο, μονοπώλησε το ενδιαφέρον του τοπικού τύπου – η πρόεδρος της Επιτροπής «Ελλάδα 2021», Γιάννα Αγγελοπούλου-Δασκαλάκη, στο πλαίσιο των επισκέψεών της σε δήμους της χώρας, προκειμένου να έχει συναντήσεις με τις αρχές της πόλης και να παρουσιάσει το πρόγραμμα δράσεων για το επετειακό έτος από τα 200 χρόνια από την επανάσταση του 21.

Ποιο ήταν το σημαντικό της χθεσινής συνάντησης λοιπόν; Μα φυσικά οι δράσεις που θα υλοποιηθούν στη Λάρισα του χρόνου, όπως αυτές ήδη κατατέθηκαν από το Δήμο στην σχετική πλατφόρμα.

Ας αφήσουμε όμως άλλους να ασχοληθούν με το περιεχόμενο των συγκεκριμένων δράσεων, το πως προέκυψε ο σχεδιασμός τους, από ποιους, αν έγινε διαβούλευση και κατατέθηκαν προτάσεις από φορείς της πόλης – δεν νομίζω -, αν πάρθηκε απόφαση στο Δημοτικό Συμβούλιο – το αυτό -, από ποιους θα υλοποιηθούν και χρηματοδοτηθούν…

Εμείς εδώ θα ασχοληθούμε με τα δώρα της κ. Αγγελοπούλου.

Ναι, ακριβώς. Με τα δώρα και μόνο με αυτά.

Αγοραστός και Καλογιάννης χάρισαν στη Γιάννα, ως είθισται στις επίσημες επισκέψεις, τρία βιβλία με την ιστορία και τη λαογραφία της Θεσσαλίας, ένα συλλεκτικό νόμισμα και ένα βραχιόλι με το σήμα της Περιφέρειας Θεσσαλίας, μια κασετίνα με συλλεκτικά νομίσματα και το βιβλίο “Λάρισα 8000 χρόνια Νεότητας”, για το οποίο μάλιστα γράφτηκε ότι η κ. Αγγελοπούλου ενθουσιάστηκε με τον τίτλο του βιβλίου.

Και λοιπόν; Ποιο είναι το θέμα και ποια η είδηση;

Το χάρισμα δώρων, από παλιά αποτελεί αγαπημένο θέμα ερευνών της ανθρώπινης συμπεριφοράς. Με αυτό ασχολούνται ψυχολόγοι, ανθρωπολόγοι, οικονομολόγοι και marketers.

Τα δώρα όμως που επιλέγονται για να προσφερθούν στα πλαίσια επισήμων συναντήσεων είναι κάτι πολύ περισσότερο από μια πράξη ευγένειας. Είναι πολιτική. Είναι διπλωματία και συγκεκριμένα ανήκουν στο φάσμα της λεγόμενης πολιτιστικής διπλωματίας.

Θεωρείται ότι έχει τις ρίζες στο Βυζάντιο και τα κρατικά μορφώματα της Δύσης στο Μεσαίωνα, αλλά στην ουσία πρόκειται για μια πρακτική που εφαρμόζεται από την αρχαιότητα. Οι τοιχογραφίες, για παράδειγμα, ηλικίας 4.000 και πλέον ετών των αιγυπτιακών ιδιωτικών τάφων στις Θήβες, αποκάλυψαν ότι οι Μινωίτες και οι Μυκηναίοι είχαν φτάσει με δώρα στην Αίγυπτο.

Η πολιτιστική διπλωματία δεν είναι τίποτα άλλο από την άσκηση θεμιτής επιρροής μέσα από την οδό του πολιτισμού. Είναι η κυβερνητική πολιτική που χρησιμοποιεί στοιχεία από τον πολιτισμό της για τον σχεδιασμό και την άσκηση εξωτερικής πολιτικής με σκοπό την προβολή της στο εξωτερικό. Συνεχίζει τις προσπάθειες της εξωτερικής πολιτικής, όταν οι άλλοι δρόμοι οι πιο παραδοσιακοί, δεν επαρκούν ή έχουν πάψει να είναι ανοικτοί, ενώ παράλληλα συνδράμει τα μέγιστα στη διαμόρφωση και ενίσχυση του Εθνικού Σήματος (Nation Branding) των κρατών. Συμβάλλει στη διαμόρφωση της αναγνωρισιμότητας και των ποιοτικών χαρακτηριστικών των κρατών και έτσι ενισχύει την ελκυστικότητά τους για τουρίστες και επενδυτές.

Σε απόλυτη συνάρτηση με το Εθνικό Σήμα αναπτύχθηκε και η προσπάθεια ανάπτυξης και του Σήματος σε επίπεδο περιφέρειας, τόπου ή πόλης (Regional Branding, Place/City Branding), που χρειάζεται προσεκτικά σχεδιασμένη προβολή της ανταγωνιστικής ταυτότητάς του, ώστε να καθίσταται δυνατή η αξιοποίηση των πολιτιστικών χαρακτηριστικών που διαμορφώνουν τη μοναδικότητα και την ιδιαιτερότητά του. Συνήθως, η μεθοδολογία που χρησιμοποιείται στην προώθηση της επωνυμίας των εμπορικών προϊόντων μπορεί να χρησιμοποιηθεί για τη δημιουργία επωνυμίας για τις πόλεις και τους τόπους, αφού βέβαια μετασχηματιστεί αντίστοιχα, ενώ οι τοπικοί παράγοντες καλούνται να αναλάβουν ενεργότερο ρόλο για την αντιμετώπιση των ιδιαίτερων προκλήσεων που εμφανίζει το συγκεκριμένο εγχείρημα.

Και αυτό το είναι το πρόβλημα που αναδείχθηκε χθες.

Ενώ, για να είμαστε δίκαιοι, όντως υπάρχουν κάποιες εκδόσεις που έχουν χρηματοδοτηθεί από το Δήμο και την Περιφέρεια για να εξυπηρετούν και τέτοιες ανάγκες, αυτό που παρατηρούμε δυστυχώς είναι ή έλλειψη στρατηγικού σχεδιασμού City Branding και Regional Branding από ειδικούς στο χώρου του μάρκετινγκ και του πολιτιστικού μάρκετινγκ, η έλλειψη φαντασίας και η απουσία διάθεσης χρηματοδότησης τέτοιων ενεργειών στις περιπτώσεις που προτείνονται από ιδιωτικούς φορείς.

Το «Λάρισα 8000 χρόνια Νεότητας» δίναμε το 2015 στις δράσεις προώθησης για την πολιτιστική πρωτεύουσα, το ίδιο δίναμε και παλιότερα και τα ίδιο φαίνεται ότι θα συνεχίσουμε να δίνουμε και τα επόμενα χρόνια ως πόλη στους επίσημους επισκέπτες μας. Δεν μπορούμε να σκεφτούμε κάτι νέο και ευφάνταστο να το συνοδέψουμε;

Δεν είναι τυχαίο που στις περισσότερες διπλωματικές αποστολές και επισκέψεις ηγετών τα δώρα είναι αυτά που συχνά μεταφέρουν πολύ σημαντικότερα μηνύματα και επιβάλλουν θέσεις από όσα επί της ουσίας λέγονται.

Μήπως ήρθε η ώρα για να ένα σωστό και ποιοτικό σχεδιασμό προβολής της πόλης; Μπορεί χθες να ήρθε η Γιάννα, αλλά αύριο ποιος ξέρει…