Γιατί τόσες κενές θέσεις εργασίας; Οι νέοι δεν δουλεύουν;

Tου Θωμά Παπαλιάγκα, δικηγόρου

“Οι νέοι δεν δουλεύουν, αντί να μαζέψουν κεράσια κάθονται στην καφετέρια”. “Δεν βρίσκουμε εργάτες για τα χωράφια. Δίνουμε 40 ευρώ μεροκάματο και ασφάλεια και δεν έρχεται κανένας”. Πολλά τέτοια θα ακούσει κανείς αν πάει σε οποιοδήποτε χωριό του κάμπου. Αρκετά χρόνια τώρα. Εσχάτως τα ΜΜΕ αναφέρονται στην έλλειψη εργαζομένων στον τουρισμό. Πενήντα χιλιάδες (50.000) κενές θέσεις εργασίας στον χώρο του τουρισμού. Σύμφωνα με αυτούς, καλοπληρωμένες.
Είναι αλήθεια όμως ότι οι νέοι δεν θέλουν να δουλέψουν; Ή δεν θέλουν να δουλέψουν σε τέτοιες δουλειές και με αυτές τις απολαβές;

Κατ’ αρχάς ας δούμε σε ποιες δουλειές παρατηρείται έλλειψη: σε εργασίες περισσότερο χειρωνακτικές (αγρεργάτες, βοσκοί) ή υποστηρικτικές (υπάλληλοι ξενοδοχείων, σερβιτόροι κλπ.).Σε δουλειές δηλαδή που απαιτούν περισσότερο σωματικό μόχθο και κούραση. Και εργασία όλη μέρα, είτε είναι εποχική (όπως στον τουρισμό ή τα χωράφια) είτε όχι (όπως οι βοσκοί), και σχεδόν χωρίς ρεπό.
Από τη γενιά των πατεράδων μας ακόμη, το όνειρο όσων παιδιών μεγάλωσαν στα χωριά ήταν να σπουδάσουν ή να φύγουν προς τις πόλεις, για να γλιτώσουν από τις ταλαιπωρίες της αγροτικής ζωής – της τότε, χωρίς μηχανικά μέσα – και τη φτώχεια. Έτσι, οι περισσότεροι μετανάστευσαν στις πόλεις και το εξωτερικό, για να αναζητήσουν μία καλύτερη ζωή και καλύτερες δουλειές. Δηλαδή δουλειές με λιγότερο μόχθο και καλύτερες απολαβές.

Είναι όμως τόσο καλοπληρωμένες οι θέσεις αυτές όσο παρουσιάζονται; Αναφέρεται ότι κάποιες δίνουν μισθό 1.200 ευρώ και επιπλέον στέγη και τροφή. Εκ πρώτης όψεως φαίνεται καλό. Όμως όταν αυτό το καλό είναι για 30 ημέρες τον μήνα και για 12 τουλάχιστον ώρες την ημέρα, με απλά μαθηματικά βγαίνει ότι το ωρομίσθιο είναι περίπου τρία ευρώ (3,00€). Δύσκολο να βρεις εργαζόμενο με τέτοιο ωρομίσθιο.

Αν δει λοιπόν κανείς λίγο πιο πίσω, τις θέσεις αυτές, που κατηγορούνται οι νέοι ότι δεν τις καλύπτουν, τις κάλυπταν στο μεγαλύτερο ποσοστό τους μετανάστες. Με χαμηλά μεροκάματα και δύσκολες συνθήκες, αν όχι τις αλήστου μνήμης συνθήκες κάποιων φυτειών στη Μανωλάδα. Με τέτοιες προϋποθέσεις όμως δεν υπάρχει καμία πιθανότητα να εργαστεί κανείς, αν δεν πεθαίνει από την πείνα και έχει άλλη επιλογή.

Την τελευταία δεκαετία όμως οι περισσότεροι μετανάστες που ζούσαν στη χώρα μας έφυγαν. Τα παιδιά τους, όπως οι πατεράδες μας πριν από 40-50 χρόνια, έψαξαν να βρουν καλύτερη τύχη και καλύτερες δουλειές. Σπούδασαν ή μετανάστευσαν σε πιο προηγμένες χώρες της Ευρώπης. Και έτσι οι δουλειές αυτές έμειναν στα αζήτητα, ως οι δουλειές των σύγχρονων πληβείων.

Από την άλλη πλευρά, κυβέρνηση Τσίπρα δημιούργησε σκόπιμα, κτίζοντας εκλογική πελατεία, μία τάξη επιδοματιών, η οποία ζει με τα επιδόματα του κράτους πρόνοιας, ενισχυμένη λίγο και από τους γονείς ή παππούδες της. Όταν λοιπόν κάποιος μπορεί να έχει μία καλή και χαλαρή διαβίωση, με λιγότερες έστω απολαβές, χωρίς καν να εργάζεται, γιατί να επιλέξει να κάνει μία τόσο σκληρή δουλειά; Και βεβαίως αυτή η λογική είχε βρει πολύ γόνιμο έδαφος (και λογική βάση, βεβαίως) πάνω στον “υποκατώτατο” μισθό – της κυβέρνησης Σαμαρά – των 400,00€ και κάτι.

Έτσι, οι θέσεις αυτές θα περιμένουν να καλυφθούν από τους διαδόχους των παππούδων μας αρχικά, έπειτα των Αλβανών μεταναστών, έπειτα των Πακιστανών, των Ινδών κλπ. Αυτών δηλαδή που “μας παίρνουν τις δουλειές μας”, όπως λένε πολλοί. Τις δουλειές που εμείς δεν θέλουμε.

Και γιατί δεν θέλουν οι νέοι τις θέσεις αυτές; Γιατί έχουν διαπαιδαγωγηθεί αλλιώς. Έχουν
όλο τον κόσμο και όλη τη γνώση στο κινητό τους τηλέφωνο. Είναι μία τελείως διαφορετική γενιά,
που μεγάλωσε με ανέσεις, με υψηλή τεχνολογία, με λιγότερο κλασικό διάβασμα, με δικαιώματα,
αλλά και με ένα αίσθημα αδικίας και με την αντίληψη ότι θέλει έναν διαφορετικό κόσμο. Ποιον
ακριβώς; Το ψάχνει ακόμη. Αυτόν που υμνούν πολλά από τα τραγούδια της τραπ ή έναν άλλον, πιο
εξελιγμένο, πιο προοδευτικό και πιο δίκαιο;