Το Σπίτι του Στρατηγού: Το σπίτι σύμβολο για τη Λάρισα μας ξεναγεί στο εσωτερικό του για πρώτη φορά!

Η υποδοχή θερμή και η φιλοξενία ιδιαίτερα ζεστή…Αυτή ήταν η πρώτη αίσθηση που εισπράξαμε από τους δύο εκπροσώπους της 1^ης ΣΤΡΑΤΙΑΣ, οι οποίοι με ιδιαίτερη χαρά και με φιλόξενη διάθεση μας υποδέχτηκαν σε αυτό το οίκημα, σπίτι-σύμβολο της πόλης: στο Σπίτι του Στρατηγού. Η μαύρη εξώπορτα άνοιξε…

 Από την πρώτη στιγμή της εισόδου στον προαύλιο χώρο, ένα σύνολο ερωτήσεων άρχισαν πάλι να με απασχολούν, όπως αρκετές από τις φορές που τύχαινε να διανύσω την οδό Μανωλάκη στο κέντρο της πόλης και να αντικρύσω το επιβλητικό αυτό κτίριο: «Ποιος έχει μείνει εδώ; Πώς να είναι το εσωτερικό του; Σήμερα ποιοι κατοικούν στο Σπίτι του Στρατηγού; Θα γίνει ποτέ προσβάσιμο στους πολίτες της Λάρισας;» είναι μερικά από τα ερωτήματα που στιγμιαία με απασχόλησαν, όπως φαντάζομαι και πολλούς Λαρισαίους όλα αυτά τα χρόνια. Κάπως έτσι, ξεκίνησε αυτή η ενδιαφέρουσα και τόσο φιλόξενη ξενάγηση από τους εκπροσώπους της 1^ης ΣΤΡΑΤΙΑΣ, οι οποίοι κατάφεραν να ικανοποιήσουν μεγάλο μέρος της έντονης περιέργειάς μου.

Χαρτογραφώντας το Σπίτι του Στρατηγού

Αν και είναι ένα κτίριο χωρίς μακρά ιστορία, καθότι χτίστηκε μεταπολεμικά, τη δεκαετία του 1950, αναμφίβολα είναι ένα κτίσμα-σύμβολο για την πόλη και σίγουρα σημείο αναφοράς για όλους τους Λαρισαίους.

 Το ακίνητο επί της οδού Μανωλάκη ανήκει στο Ταμείο Εθνικής Άμυνας (ΤΕΘΑ) από το 1929, ενώ πριν από το συγκεκριμένο έτος, το ακίνητο χρησιμοποιούνταν από τη Στρατιωτική Υπηρεσία. Στο συγκεκριμένο ακίνητο υπήρχε παλαιότερα ένα κτήριο, στο οποίο ήταν εγκατεστημένο αρχικά το Φρουραρχείο Λάρισας και στη συνέχεια το Στρατολογικό Γραφείο Λάρισας.

Γιατί όμως να επιλεγεί η οδός Μανωλάκη, ως η οδός που θα «φιλοξενήσει» το οίκημα; Πράγματι το σπίτι δεσπόζει όμορφο και επιβλητικό στη συμβολή των οδών Μανωλάκη και Απόλλωνος.

 Το όνομα της οδού Μανωλάκη έχει και αυτό τη δική του ιστορία και συνδέεται με δύο σημαντικά, ιστορικά πρόσωπα της Λάρισας.

Το πρώτο πρόσωπο είναι ο Θεόδωρος Μανωλάκης, αξιωματικός του Ελληνικού Στρατού, ο οποίος υπηρέτησε στη Λάρισα και βρήκε, μαχόμενος, ηρωικό θάνατο. Συγκεκριμένα, Ο Θ. Μανωλάκης ήταν αξιωματικός πεζικού που καταγόταν από τη Σκιάθο. Έζησε για μεγάλο χρονικό διάστημα στη Λάρισα και έλαβε μέρος στο Β΄ Βαλκανικό Πόλεμο. Τον Ιούνιο του 1913 ήταν διοικητής του III τάγματος πεζικού της 1ης Μεραρχίας. Σκοτώθηκε στην επίθεση κατά της Δοϊράνης από βλήμα κανονιού. Το 1918, ο τότε δήμαρχος Κ. Βλάχος με ομόφωνη απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου, τέλεσε πάνδημο μνημόσυνο και αποφάσισε, η λεωφόρος Γέφυρας να μετονομαστεί σε οδός Μανωλάκη.

 Το δεύτερο σημαντικό πρόσωπο για την πόλη και άμεσα συνδεδεμένο με τον Θ. Μανωλάκη ήταν ο αδερφός του Νικόλαος Μανωλάκης. Ο αδερφός του ήρωα αξιωματικού, ήταν από τους διακεκριμένους δικηγόρους της πόλης και διατέλεσε Πρόεδρος Δημοτικού Συμβουλίου, αλλά και Πρόεδρος του Δικηγορικού Συλλόγου.

Τη δεκαετία του 1950 ανεγέρθηκε το νέο κτήριο -γνωστό σε όλους τους Λαρισαίους ως σπίτι του Στρατηγού- ως Στρατιωτικά Οικήματα Ανωτάτων Αξιωματικών (ΣΟΑ Ανωτάτων). Από το έτος 1962 χρησιμοποιήθηκε για τη διαμονή του Στρατηγού Διοικητή της 1^ης ΣΤΡΑΤΙΑΣ –εξ’ ου και Σπίτι του Στρατηγού– και Ανωτάτων Αξιωματικών, οι οποίοι πλέον από το 1994 διαμένουν σε στρατιωτικά οικήματα, εντός της έδρας της 1^ης ΣΤΡΑΤΙΑΣ. Για κάποιο διάστημα διέμεναν σε αυτό οι Διοικητές του Νατοϊκού Στρατηγείου, με έδρα τον Τύρναβο.

Με δεδομένο ότι πλέον ο Στρατηγός και η οικογένειά του κατοικούν σε άλλο οίκημα της πόλης, το εσωτερικό του συγκεκριμένου κτιρίου έχει μεταβληθεί σημαντικά, προκειμένου να αξιοποιηθεί κατάλληλα από την 1^η Στρατιά. Σήμερα, αν και πλέον ο ενιαίος, αδιάσπαστος χώρος της οικείας του Στρατηγού, έχει διαιρεθεί σε επιμέρους διαμερίσματα, η μεγαλοπρέπεια και η καλαισθησία των χώρων του διατηρούνται αναλλοίωτες. Είναι πράγματι εντυπωσιακή η αύρα του οικήματος όταν εισέρχεται κάποιος στο εσωτερικό του. Χωρίς φανφάρες και υπερβολές στους εσωτερικούς του χώρους, τα αντικείμενα και τα στοιχεία της επίπλωσης προκαλούν δέος. Στη θέα όλων αυτών, των απαράμιλλης ομορφιάς αντικειμένων, πάνω στα οποία νιώθεις το πέρασμα του χρόνου και τα βιώματα των εκάστοτε φιλοξενούμενων, εύλογα οδηγείσαι στην μόνη επιλογή που έχεις: στον σεβασμό!

Φτάνοντας λοιπόν στο σήμερα, η διάταξη του εσωτερικού του οικήματος έχει διαμορφωθεί με τρόπο, ώστε απόλυτα λειτουργικά διαμερίσματα και ξενώνες να φιλοξενούν Ανώτατους Αξιωματικούς. Συγκεκριμένα, κτήριο χρησιμοποιείται για τη διαμονή στελεχών που υπηρετούν στην ευρύτερη περιοχή της Λάρισας, ενώ υπάρχουν και δύο ξενώνες για την προσωρινή διαμονή-διανυκτέρευση Ανωτάτων Αξιωματικών στην πόλη της Λάρισας.

«Θα υπάρξει ποτέ η δυνατότητα στους Λαρισαίους να εισέλθουν στους χώρους του οικήματος;», ρωτήσαμε τους εκπροσώπους της 1^ης ΣΡΑΤΙΑΣ.

«Κανείς δεν ξέρει…Αν κάποια στιγμή το κτίριο γίνει μουσείο, τότε όλοι οι Λαρισαίοι -και όχι μόνο- θα έχουν τη δυνατότητα να γνωρίσουν από κοντά αυτό το σημαντικό, για την πόλη, κτήριο και να νιώσουν την αύρα του».

Κάπως έτσι, με την ελπίδα ότι ένα τέτοιο κτίσμα θα διατηρηθεί αναλλοίωτο στον χρόνο και θα συνδεθεί ακόμη περισσότερο με τους πολίτες του, οι εκπρόσωποι της 1^ης Στρατιάς, με το ίδιο ζεστό χαμόγελο μας αποχαιρέτησαν και έκλεισαν πίσω μας, την μαύρη εξώπορτα…

Μια όμορφη συνάντηση, που μας έφερε πιο κοντά στο σπίτι – σύμβολο της πόλης μας! Στο εξής, όταν θα διανύετε την οδό Μανωλάκη, σηκώστε το βλέμμα σας για ακόμη μια φορά, για να αντικρύσετε αυτό το όμορφο κτίσμα. Το άνοιγμά του σε εμάς από την πρώτη Στρατιά και το πλούσιο φωτογραφικό υλικό, θα αλλάξει την οπτική πολλών. Είναι βέβαιο ότι δεν θα είναι πια μόνο ένα όμορφο -για τα μάτια μας- κτίριο, αλλά θα μας είναι και πολύ πιο οικείο. Αυτό είναι σίγουρα σημαντικό.

Σημείωση: Η ξενάγηση στους εξωτερικούς και εσωτερικούς χώρους του κτηρίου, καθώς και η λήψη του φωτογραφικού υλικού πραγματοποιήθηκαν κατόπιν ειδικής άδειας από το ΓΕΣ και την 1^η ΣΤΡΑΤΙΑ Λάρισας.

Ρεπορτάζ: Κατερίνα Δημηνίκου / Φωτογραφίες: Θάνος Παλούκας / Πληροφορίες: 1^η ΣΤΡΑΤΙΑ Λάρισας