Μελόνι όπως… Μέλλον;

Fratelli d’Italia, l’Italia s’è desta
Αδέλφια της Ιταλίας, η Ιταλία έχει ξυπνήσει
(Ιταλικός Εθνικός ύμνος)

Από τη Γαλλία, την Ιταλία, την Σουηδία, την Δανία, την  Φιλανδία, την Γερμανία, την Αυστρία, την  Πολωνία, την Ουγγαρία, μέχρι την Εσθονία φαίνεται να επικρατεί στους πολίτες μια επιλογή συνολικής απόρριψης της προφανώς αποτυχημένης πανευρωπαϊκής «ορθοδοξίας».

Η κρίση που αφορά στο κόστος ζωής υπονομεύει τις κυβερνήσεις και τους ευρωπαϊκούς θεσμούς. Φυσικά ο πόλεμος στην Ουκρανία έχει χειροτερέψει τα πράγματα, αλλά ζητήματα όπως η ενεργειακή κρίση, η Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία και η νομισματική πολιτική της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, έχουν ήδη προκαλέσει πληθωριστικές πιέσεις. Η δραματική επιδείνωση του βιοτικού επιπέδου σημαίνει ότι οι πολίτες δυσαρεστούνται με τις κυβερνήσεις τους και το πολιτικό κατεστημένο. Και φυσιολογικά αναζητούν πολιτική διέξοδο.

Γιατί όμως η Αριστερά, σε κάθε της έκφανση δεν είναι ελκυστική ως υποδοχέας της διογκούμενης πολιτικής δυσαρέσκειας; Μήπως επειδή έχει εγκολπωθεί μειοψηφικές και «τοξικές» θέσεις στο όνομα του δικαιωματισμού, αφήνοντας έτσι τεράστιο πολιτικό κενό που επιτρέπει σε πατριωτικά κόμματα να το καλύψουν; Με τον τρόπο αυτό, τα «ακροδεξιά» κόμματα από περιθωριακά, έχουν γίνει στην πραγματικότητα εντελώς mainstream.

Οι θέσεις της πατριωτικής δεξιάς για τη μετανάστευση έχουν υιοθετηθεί από κεντρώα και κυρίαρχα κόμματα -και είναι σημαντικό να σημειωθεί, όχι απαραίτητα δεξιά, με χαρακτηριστικά παραδείγματα τον Γάλλο κεντρώο πρόεδρο Μακρόν και τη σοσιαλδημοκρατική κυβέρνηση της Δανίας. Η Μελόνι θεωρεί την παράνομη μετανάστευση ως «απειλή για την πολιτισμική και εθνική ταυτότητα της Ιταλίας» ενώ η πολιτική ένταξης έχει αποτύχει παταγωδώς, με αρκετούς μετανάστες να σχηματίζουν διαχωρισμένες/γκετοποιημένες κοινότητες. Σε κάθε περίπτωση η διάκριση μεταξύ του τι είναι η κυρίαρχη Δεξιά και τι είναι η «Ακροδεξιά» είναι όλο και λιγότερο σαφής.

Στο βιβλίο της «Είμαι η Τζόρτζια. Οι ρίζες μου, οι ιδέες μου», η Μελόνι επισημαίνει ότι η «βιαίως επιβληθείσα πολιτική ορθότητα δεν της επιτρέπει  να αυτοπροσδιοριστεί ως Ιταλή, χριστιανή, μητέρα, γυναίκα. Όχι. Πρέπει να είμαι ο πολίτης x, το φύλο x, το γονιός 1 και 2, πρέπει να είμαι αριθμός. Γιατί όταν είμαι απλώς αριθμός, όταν δεν έχω πια ταυτότητα και ρίζες, τότε θα είμαι ο τέλειος σκλάβος για τους κερδοσκόπους. Ο τέλειος καταναλωτής».

Η νέα πρωθυπουργός της Ιταλίας τόνισε επίσης στις προγραμματικές της δηλώσεις δείχνοντας το πρόβλημα, την αιτία που προκαλεί αλυσιδωτές αντιδράσεις και μετατόπιση του εκλογικού σώματος: «Δεν αντιλαμβανόμαστε την ΕΕ ως μια ελιτίστικη λέσχη με μέλη πρώτης και δεύτερης κατηγορίας, ή ως μια ανώνυμη εταιρεία που διευθύνεται από ένα διοικητικό συμβούλιο με μοναδικό καθήκον να τηρεί τους λογαριασμούς σε τάξη».

Η οικονομική ηγεμονία της Γερμανίας και των συνοδοιπόρων της (Κάτω Χώρες) έχει προκαλέσει τριγμούς στο οικοδόμημα της Ε.Ε, η αρχιτεκτονική της οποίας χρειάζεται επειγόντως ριζική ανάταξη. Κεντρικό σημείο σύγκρουσης είναι πιθανό να αποτελέσει η στάση της Μελόνι σχετικά με τη μεταρρύθμιση του Συμφώνου Σταθερότητας της ΕΕ. Οι κανόνες της προβλέπουν ανώτατα όρια για το νέο χρέος και το συνολικό χρέος των κρατών μελών. ενώ η Meloni υποστηρίζει μια εκτεταμένη μεταρρύθμιση αντιτιθέμενη στην θέση της Γερμανίας για σταθερότητα μέσω της λιτότητας, η Μελόνι υποστηρίζει το αντίθετο μοντέλο: σταθερότητα μέσω της ανάπτυξης χάρη στις επενδύσεις.

Συμπερασματικά, αυτό που ενδιαφέρει πρωτίστως τους πολίτες των εθνών-κρατών της Ευρώπης είναι εάν οι νέες κυβερνήσεις με την ηγεσία ή την συμμετοχή των πατριωτικών κομμάτων θα μπορέσουν να αντιμετωπίσουν αποτελεσματικά την κρίση του κόστους ζωής, να οδηγήσουν τις χώρες τους σε πραγματική ανάπτυξη, να δημιουργήσουν νέες θέσεις εργασίας διασφαλίζοντας τις υπάρχουσες, και να προστατεύσουν τις κοινωνίες τους από ιδεοληπτικές «πολυπολιτισμικές» πολιτικές, με δραματικές επιπτώσεις στις οικογένειές τους, στον τρόπο ζωής τους και στην εθνική τους Ταυτότητα Δεν τους ενδιαφέρουν πλέον οι ταμπέλες αλλά η αποτελεσματικότητα, κάνοντας ξανά επίκαιρη τη ρήση του Ντενγκ Ξσιάο Πινγκ “άσπρη γάτα, μαύρη γάτα, δεν έχει σημασία, αρκεί να πιάνει τα ποντίκια“.

Κώστας Βαϊούλης / Καθηγητής – πολιτικός αναλυτής