Athens Democracy Forum: Το «Βραβείο Δημοκρατίας της Πόλης των Αθηνών» παρέλαβε η ΠτΔ από τον Δήμαρχο Αθηναίων

Η Πρόεδρος της Δημοκρατίας Κατερίνα Σακελλαροπούλου, στο πλαίσιο του Athens Democracy Forum, παρέλαβε από τον Δήμαρχο Αθηναίων Χάρη Δούκα το «Βραβείο Δημοκρατίας της Πόλης των Αθηνών», το οποίο απονέμεται στον ελληνικό λαό για τους αγώνες του για δημοκρατία και ελευθερία που οδήγησαν στην πτώση της δικτατορίας και στη Μεταπολίτευση.

Ακολουθεί ο χαιρετισμός της κυρίας Σακελλαροπούλου:

«Είναι ιδιαίτερη η χαρά μου για την παρουσία μου εδώ. Ευχαριστώ τον Δήμαρχο Αθηναίων και τους διοργανωτές του για την πρόσκληση να παραλάβω το Βραβείο Δημοκρατίας της Πόλης των Αθηνών για το 2024. Βραβείο που απονέμεται στον ελληνικό λαό, στο όνομα του οποίου το παραλαμβάνω, για τους αγώνες του που οδήγησαν στο τέλος της δικτατορίας και τη Μεταπολίτευση.

Πενήντα χρόνια μετά, ανακαλούμε τις μνήμες της αντίστασης και της μετάβασης στη δημοκρατία. Επιστρέφουμε σε μια κρίσιμη περίοδο της δεκαετίας του ‘70, όχι μόνο για την Ελλάδα, αλλά και τον ευρωπαϊκό νότο. Στην Ελλάδα, την Ισπανία και την Πορτογαλία η πτώση των καθεστώτων και η αποκατάσταση της δημοκρατίας και του κράτους δικαίου υπήρξε μια σπουδαία, ιστορική αλλαγή σελίδας. Στις χώρες αυτές συντελέστηκαν μείζονες πολιτικές, οικονομικές και κοινωνικές μεταβολές, χάρη στις οποίες κατέστη δυνατή η προσχώρησή τους στην Ευρωπαϊκή Ένωση.

Η Μεταπολίτευση σήμανε ένα νέο πολιτικό, κοινωνικό και πολιτισμικό παράδειγμα για τους Έλληνες. Μια Ελλάδα, με πολλές υποσχέσεις και δυνατότητες. Έφερε την υπέρβαση των διχασμών του παρελθόντος και τη διασφάλιση της πολιτικής ελευθερίας, δίχως διακρίσεις και διώξεις φρονημάτων. Την εμπέδωση ενός ομαλού πλειοψηφικού κοινοβουλευτισμού και ενός αδιατάρακτου εκλογικού κύκλου. Την κοινωνική κινητικότητα, την εξωστρέφεια και τη φιλελευθεροποίηση των ηθών. Τη δημιουργική έκρηξη στη λογοτεχνία, το τραγούδι, τον κινηματογράφο. Η Μεταπολίτευση συνοψίζει έναν νέο τρόπο ζωής και συνύπαρξης των Ελλήνων, με κορυφαία στιγμή την ένταξη στην ευρωπαϊκή οικογένεια.

Σήμερα, στην εποχή των αλλεπάλληλων κρίσεων, οι προκλήσεις για τη δημοκρατία και το Κράτος δικαίου ξεπερνούν τα εθνικά σύνορα. Έχουν υπαρξιακό χαρακτήρα και λαμβάνουν χώρα σε έναν κόσμο που μοιάζει να βρίσκεται σε μια αβέβαιη μετάβαση, προσπαθώντας να ισορροπήσει, ιδίως στην Ευρώπη, ανάμεσα στην ανάγκη της διατήρησης των πολύτιμων μεταπολεμικών κεκτημένων και στην ανανέωση και επικαιροποίηση των αρχών και των σταθερών του.

Οι διακινδυνεύσεις μετατρέπονται σε πραγματικές απειλές. Έχουμε περάσει από το στάδιο της πρόληψης σε αυτό της επείγουσας κατασταλτικής δράσης. Οι μεγάλες περιβαλλοντικές καταστροφές, οι πλημμύρες και οι πυρκαγιές, ιδίως στις χώρες της Μεσογείου, καταδεικνύουν την ένταση και το μέγεθος της κλιματικής αλλαγής. Η ενεργειακή κρίση και η ακρίβεια σε βασικά καταναλωτικά αγαθά υπονομεύουν το βιοτικό επίπεδο των πολλών και συναρτώνται με ευμετάβλητες γεωπολιτικές συνθήκες και αποφασιστικής σημασίας επιλογές. Το μεταναστευτικό και προσφυγικό ζήτημα, το οποίο δυσανάλογα έχει επωμιστεί η Ελλάδα, ως χώρα υποδοχής, εγείρει το αίτημα αφενός της προστασίας των συνόρων, αφετέρου του σεβασμού του ανθρωπιστικού δικαίου και των οικουμενικών αξιών. Ο πόλεμος στην Ουκρανία και η σύρραξη στη Μέση Ανατολή, που προσλαμβάνει συνεχώς ευρύτερες και απρόβλεπτες διαστάσεις, εντείνουν τους φόβους για την ειρήνη στον πλανήτη.

Ο ευρωσκεπτικισμός και η απαισιοδοξία δεν αφορούν μόνο τα άκρα του πολιτικού συστήματος, αλλά διεισδύουν σε μεγάλα ακροατήρια και δοκιμάζουν την πίστη στο ευρωπαϊκό μέλλον, με επίκεντρο τη συνοχή της φιλελεύθερης δημοκρατίας. Η τελευταία οφείλει να υπερασπιστεί τις βασικές της νεωτερικές αξίες, την ελευθερία, την ισότητα και την αλληλεγγύη και παράλληλα να αναγνωρίσει τις στρεβλώσεις της, να θεραπεύσει τις παθογένειές της, να επανακτήσει την εμπιστοσύνη των πολιτών, ιδίως αυτών που δυσκολεύονται να ακολουθήσουν τους ρυθμούς της παγκοσμιοποίησης. Να ανατρέψει την πεποίθηση ότι οι κοινωνίες μας έχουν αφήσει πίσω τους την πρόοδο και ότι έχουν μπει σε μια αντίστροφη πορεία φθοράς και οπισθοδρόμησης.

Ο δρόμος τα χρόνια που έρχονται μοιάζει ανηφορικός για τις δημοκρατίες μας, που καλούνται να επαναπροσδιορίσουν τον εαυτό τους. Καμία χώρα δεν μπορεί από μόνη της να ανταποκριθεί στις δοκιμασίες και τους κινδύνους της συγκυρίας. Η μεγαλύτερη δύναμή μας, σε αυτό το εγχείρημα, έγκειται στις καθολικές αξίες που μοιραζόμαστε, την παρακαταθήκη των ευρωπαίων πατέρων, που οραματίστηκαν και μας πρόσφεραν έναν καλύτερο κόσμο, μετά την τραυματική εμπειρία των πολέμων και των διαιρέσεων. Η Ευρώπη παραμένει το κοινό μας σπίτι και βίωμα, ο διανοητικός μας ορίζοντας, μέσα στον οποίον θα δώσουμε τον υψηλό μας αγώνα για τις παρούσες και τις μελλοντικές γενιές».