Η οικογένεια της Λάρισας με τις κινήσεις ματ στις επιχειρήσεις εστίασης: Από τη «Ζίννα» στο θρυλικό «Stefani’s» με το πρώτο self service – catering (φωτο)

Το διάσημο ζαχαροπλαστείο της δεκαετίας του ΄60 το έλεγαν «Ζίννα», με γιώτα και δύο ν, και όχι «Ζήνα» γιατί έτσι του άρεσε να το γράφει του Στέφανου Βασιλείου, ενός από τους ανθρώπους που όχι μόνο καθόρισαν, αλλά διαμόρφωσαν την εστίαση και τη διασκέδαση στη Λάρισα. Επίσης, υπήρχε η μικρή «Ζίννα» και η μεγάλη ή η μπροστά «Ζίννα». Αλλά για αυτά θα μιλήσουμε παρακάτω.

Μετά ήρθε το «Φρούριο» και έπειτα το «Stefani’s». Το self service καφέ-εστιατόριο, ένα ή μήπως δύο(;) εστιατόρια πολυτελείας, το πρώτο catering της πόλης, το κτήμα «Ερασμία». Διαδοχικές μεγάλες επιχειρηματικές επιτυχίες με αυτή του «Stefani’s» να γράφει ιστορία στην πόλη σε πολλαπλά επίπεδα. Και αυτό το όνομα έχει μια ιστορία από πίσω, αλλά και για αυτό θα μιλήσουμε παρακάτω.

Όλα όσα έγιναν, όλα όσα χώρεσαν θα μπορούσε να πει κανείς σε μια διαδρομή 50 ετών –  μισός αιώνας ακούγεται πολύ μεγάλο χρονικό διάστημα – όλα όσα δημιουργήσαν αυτό που σήμερα λέμε σύγχρονη πόλη ακολουθούν παράλληλες πορείες με την οικογένεια Βασιλείου. Για όλα αυτά μου μίλησε ο Κώστας Βασιλείου, εκεί στη Νίκαια, στο σπίτι του, στο κτήμα Ερασμία, δυο μέρες πριν.

Δυσκολεύτηκα να το βρω μέσα σε παχύ στρώμα ομίχλης· όλα όμως ξεκαθάρισαν όταν ο κύριος Κώστας άρχισε να διηγείται. Και ο κ. Κώστας, με την ηρεμία του και την ευγένεια του ξέρει καλά να διηγείται…

Της Εύης Μποτσαροπούλου

Η μικρή «Ζίννα» άνοιξε το 1966 από τον Στέφανο Βασιλείου και τον Αθανάσιο Καρανίκα στο γωνιακό κατάστημα επί της Φιλελλήνων και της στοάς Γιωτίκα, απέναντι από τη Λέσχη Αξιωματικών, εκεί που σήμερα βρίσκεται το τυροκομείο Κακανούλια.

Από εκείνο το στενόμακρο μαγαζί ξεκινά η ιστορία της οικογένειας Βασιλείου στη Λάρισα, καθώς ήδη από τις πρώτες μέρες εμπλέκεται στη λειτουργία και η δεύτερη γενιά, ο Κώστας Βασιλείου δηλαδή, γιος του Στέφανου· ο συνομιλητής μας. Από την μικρή «Ζίννα» με την μεγάλη ποικιλία σε γλυκά του κιλού και με τα λίγα τραπεζάκια στο εσωτερικό του και τα πολύ περισσότερα που έβγαζε το ζαχαροπλαστείο απέναντι στην Κεντρική Πλατεία κατά τους καλοκαιρινούς μήνες.

Μετά από τρία μόλις χρόνια, το 1969, ανοίγει και η μεγάλη ή η μπροστά «Ζίννα» επί της Κύπρου, δύο μόλις μαγαζιά μετά την τράπεζα Alpha Bank που βρίσκεται σήμερα στη γωνία Φιλελλήνων και Κύπρου. Στο νέο κατάστημα μπαίνει ως τρίτος συνεταίρος ο Γιώργος Βαδάσης, ο θετός γιος του κ. Βαδάση ιδιοκτήτη του γνωστού επίσης για την εποχή καφεζαχαροπλαστείου «Πικαντίλι» επί της Μεγ. Αλεξάνδρου στο σημείο που μεταγενέστερα άνοιξε το Stefani’s στη νέα πολυώροφη οικοδομή που κτίστηκε λίγα χρόνια αργότερα μετά την κατεδάφιση του παλιού «Πικαντίλι». Είναι εντυπωσιακό πως οι ιστορίες των ανθρώπων, τα επαγγελματικά εγχειρήματα και οι συνεταιρισμοί μπλέκονται τόσο συχνά με τα τοπόσημα και την ιστορία της πόλης…

Η νέα «Ζίννα» δικαιολογημένα ονομαζόταν μεγάλη, καθώς ήταν πολύ μεγάλο κατάστημα, με πολλά τραπέζια στον εσωτερικό χώρο. Είχε επίσης και ένα ιδιαίτερο υπόγειο με τη χαρακτηριστική φωτεινή και πολύχρωμη οροφή από πλέξιγκλας και το ραποτέ ξύλο παντού· σταδιακά απέκτησε μια συγκεκριμένη χρήση από τους Λαρισαίους, οι οποίοι έσπευδαν στο υπόγειο της «Ζίννας» για να παρακολουθήσουν αγώνες ποδοσφαίρου στην τηλεόραση που τοποθετήθηκε στο χώρο.

Δικαιολογημένα, επίσης, λεγόταν και η μπροστά, καθώς το νέο κατάστημα βρισκόταν επί της Κύπρου, μπροστά ακριβώς στην Κεντρική Πλατεία που γέμιζε από τα τραπέζια του ζαχαροπλαστείου όσο ο καιρός το επέτρεπε.

Εκεί έδιναν οι παλιοί Λαρισαίοι πιο συχνά τα ραντεβού τους την εποχή εκείνη που ο  Στέφανος Βασιλείου αρχίζει να μπαίνει σε μια έντονη περίοδο δημιουργικού και επενδυτικού οίστρου.

Την επόμενη χρονιά, το 1970, «χτυπά» στη δημοπρασία του Δήμου το αναψυκτήριο «Φρούριο» στον ομώνυμο λόφο. Αυτή τη φορά χωρίς συνεταίρους. Το «Φρούριο» περνά έτσι τη δεύτερη εποχή του. Ο Βασιλείου παίρνει τη σκυτάλη από τους Λάμπρο Γιαννακό και Γιάννη Παράσχη που το είχαν λειτουργήσει αρχικά και αποχώρησαν για να ανοίξουν το γνωστό «Τράβελ Στοπ».

Πλέον ο λαρισαϊκός χάρτης της εστίασης αποκτά δύο εξαιρετικές επιλογές σε εστιατόρια πολυτελείας μέχρι το 1977, οπότε και ο Βασιλείου αποχώρησε από το «Φρούριο», καθώς ήδη από την προηγούμενη χρονιά στρέφει την προσοχή του σε ένα νέο πρότζεκτ που έμελλε να αφήσει εποχή στην ιστορία της πόλης.

Μιλάμε φυσικά για το «Stefani’s», το οποίο στεγάστηκε στο ισόγειο και τον πρώτο όροφο μίας από τις νέες πολυώροφες οικοδομές που άρχισαν να ανεγείρονται εκείνη την εποχή στην πόλη. Συγκεκριμένα επί της Μεγ. Αλεξάνδρου, στην είσοδο της Στοάς Κουτσίνα, εκεί που πριν βρισκόταν όπως προαναφέραμε το «Πικαντίλι» του Βαδάση πριν το κτίριό του κατεδαφιστεί.

Μια και αναφερθήκαμε στον Βαδάση, ας σημειώσουμε στο σημείο αυτό ότι κάπου μεταξύ του 1970 και του 1977 σταματάει η συνεργασία με τους αρχικούς συνεταίρους Αθανάσιο Καρανίκα και Γιώργο Βαδάση. Ο Καρανίκας κράτησε την μικρή «Ζίννα», ο Βαδάσης την μεγάλη και ο Στέφανος Βασιλείου το «Stefani’s».

Είχε και το όνομά του άλλωστε. Ένα όνομα λογοπαίγνιο εμπνευσμένο από το εντυπωσιακό αμερικάνικο Tifany’s και αυτό του ιδιοκτήτη του. Το όνομα συνδυάστηκε τόσο πολύ με το συγκεκριμένο μαγαζί και ως σημείο στην πόλη της Λάρισας που όλοι δίνανε εκεί τα ραντεβού τους ακόμη και τις χρονιές που δεν υπήρχε επιγραφή στην πρόσοψη του καταστήματος. Γι’ αυτό ευθύνεται η σύζυγος Βασιλείου, κα Ερασμία, η οποία σε κάποια ανακαίνιση δεν μπορούσε να αποφασίσει για τη μορφή της πινακίδας και απλά το άφησε κενό… Δεν δημιούργησε κανένα πρόβλημα εν τέλει σε κανένα.

Το «Stefani’s» ήταν το πρώτο self service εστιατόριο της πόλης. Αυτή ήταν η φιλοσοφία του. Ήταν φυσικά κάτι εντελώς πρωτοποριακό για την Λάρισα. Η ιδέα προέκυψε από το εστιατόριο στον τελευταίο όροφο του πολυκαταστήματος Μινιόν στην Αθήνα. Δεν είχε καμία σχέση με τα fast food μαγαζιά που άρχισαν να εμφανίζονται τα επόμενα χρόνια. Τόσο μεγάλη ήταν η ανυπομονησία πατέρα και γιου για το νέο εγχείρημα, ώστε ο Κώστας Βασιλείου να φτάσει να μετατρέψει ένα Volkswagen σε τροχόσπιτο, να το εγκαταστήσει εντός του ισογείου, που ακόμη φτιαχνόταν, για να παρακολουθεί τις εργασίες. Εκεί κοιμόταν τα βράδια, οι λινάτσες τον προφύλασσαν από τα βλέμματα του κόσμου και το κρύο. Δεν είναι τυχαίο άλλωστε ότι το μαγαζί λειτούργησε ενώ η υπόλοιπη οικοδομή δεν είχε ακόμη τελειώσει, ήταν γιαπί.

Στο υπόγειο ήταν εγκατεστημένα τα εργαστήρια, που αποτέλεσαν την πρώτη μορφή catering της πόλης όπως προαναφέρθηκε. Τη δεκαετία του ΄70 γινόταν ελάχιστες δεξιώσεις το χρόνο στην πόλη, το πολύ δυο-τρεις· από τη Νομαρχία, τον Δήμο και το Εμπορικό Επιμελητήριο. Η φρενίτιδα του catering έρχεται στη Λάρισα τη δεκαετία του ΄80. Τότε ξεκινούν οι μπουφέδες στα σπίτια, τα παιδικά και μη πάρτι, τα σουαρέ, οι γάμοι και οι δεξιώσεις. Ποιος δεν θυμάται την χαρακτηριστική «μπόμπα»; Ψηνόταν σε ειδική στρογγυλή φόρμα και μετά κοβόταν σε ροδέλες και αυτές με τις σειρά τους σε τέσσερα τρίγωνα· για να στηθεί χρειαζόταν ειδική τεχνική, σαν να έστηνες ένα παιχνίδι jenka. Το catering εξελίσσεται όλο και περισσότερο. Οι Βασιλείου αναλαμβάνουν εκδηλώσεις από τη Βέροια μέχρι τη Λαμία και κυριαρχούν σε ολόκληρη τη Θεσσαλία.

Στο ισόγειο είναι το εστιατόριο, στο πατάρι με το εσωτερικό μπαλκόνι τα τραπεζάκια, στη βεράντα γινόταν χαμός τα καλοκαίρια και ειδικά σε προεκλογικές περιόδους. Δεν υπήρχε καλύτερο σημείο στην πόλη για να παρακολουθήσει κανείς της πολιτικές ομιλίες, να γράψει το ρεπορτάζ, να βγάλει φωτογραφίες…

Στον πρώτο όροφο, οι Βασιλείου τολμούν για μια ακόμη φορά κάτι πρωτοπόρο για την πόλη. Δημιουργούν ένα εστιατόριο πολυτελείας με υπέροχη διακόσμηση και πολύ ακριβή κατασκευή. Αγγλικές ταπετσαρίες καλύπτουν τους τοίχους, ειδικά κατασκευασμένα φωτιστικά φωτίζουν τη μεγάλη αίθουσα και το πάτωμα είναι όλο καλυμμένο με μοκέτα δέκα πόντων. Ένα εστιατόριο εφάμιλλο των Αθηνών. Με κουταλοπίρουνο και τις σπεσιαλιτέ της εποχής, φιλέ μινιόν, steak πιπεράτο ή με μανιτάρια αλά κρεμ, και φυσικά την χαρακτηριστική αθηναϊκή μαγιονέζα… Τελικά υπήρξε πολύ κοσμικό, πολύ κυριλέ για τη Λάρισα της εποχής· οι Λαρισαίοι το θαύμαζαν, αλλά ένιωθαν λίγο άβολα. Ακόμη και με το πιάνο και την ορχήστρα το Σαββατόβραδα. Σιγά σιγά καταλήγει να λειτουργεί ως αίθουσα εκδηλώσεων και όχι καθημερινά. Κλείνει οριστικά στις αρχές του ΄80.

Τότε γίνεται η πρώτη μεγάλη ανακαίνιση του χώρου. Το Stefani’s μετατρέπεται σε καφέ, ζαχαροπλαστείο, ενώ προσφέρει και αλμυρά σνακς. Όλοι οι Λαρισαίοι μάλλον εκεί πρωτοφάγαμε κροκ μεσιέ, κρουασάν γεμιστά αλμυρά, τούρτα black forest, τιραμισού, τάρτες φρούτων, γαλακτομπούρεκο σε φλογέρα και… την κλασική χωριάτικη θεσσαλική σπανατυρόπιτα· εκεί λανσαρίστηκε για πρώτη φορά επαγγελματικά, μέχρι τότε την έτρωγες μόνο στα σπίτια. Δεν ήταν τυχαίο λοιπόν όταν το Θεσσαλικό Περίπτερο στη Θεσσαλονίκη στην Agrotica του 1980 έκανε θραύση με το catering του Stefani’s που είχε μόνο πίτες, τις οποίες σέρβιραν κοπέλες με παραδοσιακές φορεσιές που τις είχε παραχωρήσει το Λύκειο Ελληνίδων!

Όμως όλα κάποτε τελειώνουν. Το Stefani’s έκλεισε στα μέσα του 2011. Ταυτόχρονα έμεινε κενή, άδεια, εκείνη η πλευρά της Κεντρικής Πλατείας. Ένα τοπόσημο χάθηκε… Ο κύκλος αυτός έκλεισε για την οικογένεια Βασιλείου· ακολούθησε η ενασχόληση με το κτήμα Ερασμία που ήταν σε λειτουργία μέχρι πριν δύο χρόνια. Και αυτό με τη σειρά του άφησε εποχή στην πόλη.

«Πως νιώθετε», ρωτάω τον Κώστα Βασιλείου, «κοιτώντας πίσω»; «Νιώθω πως κοιτάω πίσω και βλέπω μόνο δουλειά. Δουλειά, πολύ δουλειά… και ένα καλό όνομα, μια καλή πορεία. Και ένα πολύ μεγάλο συναισθηματικό δέσιμο που ακόμη δεν έχει ξεθωριάσει…».