Φορολογικά έσοδα: Τεράστια υπέρβαση 11,5 δισ. τη διετία 2023-2024 – Γιατί δεν μεταφράζεται σε κοινωνικό μέρισμα [πίνακες]

Μια τεράστια υπέρβαση στα φορολογικά έσοδα συντελέστηκε κατά την τελευταία διετία, κάτι που φαίνεται ότι ενίσχυσε τους προϋπολογισμούς της κυβέρνησης, αλλά «άδειασε» τους αντίστοιχους των νοικοκυριών. Κι αυτό καθότι ένα σημαντικό μέρος της καλύτερες εκτέλεσης οφείλεται στην εκτεταμένη ακρίβεια που έπληξε αλλά και συνεχίζει να πλήττει τα εισοδήματα των πολιτών.

Είναι χαρακτηριστικό ότι σύμφωνα με τα στοιχεία που περιλαμβάνονται στους τελευταίους τρεις προϋπολογισμούς και επεξεργάστηκε ο ΟΤ, η υπέρβαση των φορολογικών εσόδων του κρατικού προϋπολογισμού κατά τη διετία 2023-2024 ξεπέρασε τα 11,5 δισ. ευρώ. Το γεγονός πως ένας από τους βασικούς λόγους είναι η ακρίβεια αποτυπώνεται στο ότι κατά την αντίστοιχη περίοδο η υπέρβαση των εσόδων που προκύπτουν από τον ΦΠΑ ξεπέρασε τα 3,2 δισ. ευρώ.

Focus Bari: Μόλις ένας στους επτά Έλληνες δηλώνει επάρκεια εσόδων

Μεγάλη δυσαρέσκεια vs Φορολογικά έσοδα

Την ίδια στιγμή, οι πολίτες εκφράζουν την δυσαρέσκειά τους σε σχέση με την κυβερνητική οικονομική πολιτική, κάτι το οποίο αποτυπώνεται σε όλες τις δημοσκοπήσεις που παρουσιάζονται. Ως φαίνεται από τα επίσημα στοιχεία, η κυβέρνηση είχε τη δυνατότητα να προχωρήσει σε λήψη περισσότερων μέτρων για την ανακούφιση της κοινωνίας από τις συνέπειες της μεγάλης ακρίβειας, κάτι που δεν έπραξε με επαρκή τρόπο. Και μάλιστα, σε μια διετία, κατά την οποία δεν είχαν τεθεί σε ισχύ οι νέοι δημοσιονομικοί κανόνες που ισχύουν από φέτος. Άλλωστε, το πρωτογενές πλεόνασμα του 2024 άγγιξε τα 8,7 δισ. ευρώ (έναντι στόχου για  4,635 δισ. ευρώ), χωρίς κάτι τέτοιο να είναι απαιτητό από την Κομισιόν ή από κάποια ανάγκη της Ελλάδας.

«Πετύχαμε πρωτογενές πλεόνασμα πάνω και από αυτό που προέβλεπε ο προϋπολογισμός του 2025, κοντά στο 3% του ΑΕΠ. Που σημαίνει έλλειμμα το οποίο αγγίζει το μηδέν» δήλωσε ο υπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών Κωστής Χατζηδάκης, προσθέτοντας πως «Αυτό στέλνει ένα πολύ ισχυρό μήνυμα σε καιρούς αστάθειας, όπως είναι οι καιροί που ζούμε τώρα, ότι η Ελλάδα μπορεί να αντέξει και σε ισχυρούς ανέμους αν προκύψουν». Όμως, το ζήτημα για τους πολίτες είναι και η καλυτέρευση των οικονομικών τους συνθηκών, καθότι όπως έχουν δείξει πολλά επίσημα στοιχεία η πραγματική αγοραστική δύναμη των Ελλήνων βρίσκεται στον «πάτο» της Ευρώπης.

Τι δείχνουν οι αριθμοί για τα φορολογικά έσοδα

Ως φαίνεται, η κυβέρνηση της ΝΔ (ως αντιπολίτευση το 2019 είχε υποσχεθεί τη μείωση του ΦΠΑ) προέβλεπε στον προϋπολογισμό του 2023 (περί τα τέλη του 2022) ότι τα φοροέσοδα θα άγγιζαν τα 56,748 δισ. ευρώ, αλλά τελικά ανήλθαν στα 62,465 δισ. ευρώ, κάτι που συνεπάγεται υπέρβαση στόχου της τάξης των 5,7 δισ. ευρώ.

Την ίδια χρονιά, η υπέρβαση από τα έσοδα του ΦΠΑ τα 1,256 δισ. ευρώ (από 22,198 δισ. αρχικά κατέληξε σε 23,454 δισ.)

Αντίστοιχη ήταν και η πορεία κατά την περυσινή χρονιά. Όπως δείχνουν τα τελικά στοιχεία του υπουργείου Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, τα φορολογικά έσοδα άγγιξαν τα 68,787 δισ. ευρώ από 62,960 δισ. ευρώ, ως αρχικά προϋπολογιζόμενα, με την υπέρβαση να ξεπερνά τα 5,8 δισ. ευρώ.

Αναφορικά με τον ΦΠΑ, κατά την περασμένη χρονιά σημειώθηκε υπέρβαση της τάξης του 1,967 δισ. ευρώ, καθώς τα έσοδα ανήλθαν στα 26,346 δισ. ευρώ, αν και αρχικά είχαν προϋπολογιστεί 24,379 δισ. ευρώ.

Η συνεισφορά της Αττικής Οδού

Σύμφωνα με το υπουργείο Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών  κατά τον μήνα Οκτώβριο εισπράχθηκε το καθαρό ποσό των 3,241 δισ. ευρώ που αφορά το αντίτιμο από τη νέα Σύμβαση Παραχώρησης της Αττικής Οδού, το οποίο εμφανίστηκε εξ’ ολοκλήρου στην κατηγορία «Πωλήσεις αγαθών και υπηρεσιών».

Στη Σύμβαση Παραχώρησης οριζόταν ότι στο ως άνω ποσό περιλαμβανόταν ο ΦΠΑ (ύψους 784,8 εκατ. ευρώ) και συνεπώς το ποσό αυτό θα έπρεπε να εμφανιστεί στην κατηγορία «Φόροι». Αν εξαιρεθεί το ποσό αυτό, τα έσοδα της κατηγορίας «Φόροι» ανήλθαν σε 67,217 δισ. ευρώ. Ακόμη, τα έσοδα από ΦΠΑ ανήλθαν σε 26,346 δισ. ευρώ και περιλαμβάνουν το ποσό ΦΠΑ της νέας Σύμβασης Παραχώρησης της Αττικής Οδού, όπως προαναφέρθηκε. Αν εξαιρεθεί το ποσό αυτό, τα έσοδα ΦΠΑ ανήλθαν σε 25,561 δισ. ευρώ και είναι αυξημένα έναντι του στόχου κατά 244 εκατ. ευρώ.

Ακόμη κι έτσι, η συνολική υπέρβαση οφείλεται σε ένα βαθμό στις συνεχόμενες ανατιμήσεις των τελευταίων ετών, ενώ η κυβέρνηση δείχνει να μην εξάντλησε κάθε δυνατότητα ενίσχυσης προς την κοινωνία, αν και δεν υπήρχε κάποια ισχυρή δέσμευση της χώρας μας έναντι κάποιων κανόνων.

Προφανώς και η ενίσχυση των φορολογικών εσόδων δεν οφείλεται αποκλειστικά στην τεράστια ακρίβεια. Πρόσφατα, ο κ. Χατζηδάκης επεσήμανε ότι τα αποτελέσματα του 2024  οφείλονται μεταξύ άλλων στα επιπλέον έσοδα που προέρχονται από τη μείωση της φοροδιαφυγής -τα οποία αγγίζουν πλέον τα 2 δισ. ευρώ, επίδοση που, όπως ανέφερε, δεν έχει ιστορικό προηγούμενο μετά τη μεταπολίτευση- αλλά και από την υψηλότερη σε σχέση με την πρόβλεψη του προϋπολογισμού ανάπτυξη της οικονομίας.

Η εκτίμηση για το 2025

Αλλά και πάλι αυτό δεν αλλάζει το «βάρος» που σηκώνουν οι πολίτες, κάτι το οποίο αναμένεται να συνεχιστεί και το 2025.

Για φέτος, το υπουργείο Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών αναμένει φορολογικά έσοδα αυξημένα σε σχέση με πέρυσι, με στόχο να αγγίξουν τα 69,2 δισ. ευρώ, ενώ πολλοί -εντός του οικονομικού επιτελείου της κυβέρνησης- εκτιμούν ότι θα ξεπεράσουν τα 70 δισ. ευρώ.  Είναι σαφές πως τα φορολογικά βάρη είναι για ακόμα μια χρονιά υψηλά, κάτι που οδηγεί νέα πίεση τους οικογενειακούς προϋπολογισμούς, που πλήττονται από την εκτεταμένη ακρίβεια.

Η κυβέρνηση υποστηρίζει ότι η αυξημένη ροή φόρων θα προέλθει από την ανάπτυξη, από τις όποιες αυξήσεις έχουν δοθεί σε μισθούς και συντάξεις, και από τον περιορισμό της φοροδιαφυγής. Ωστόσο, παραλείπει σκοπίμως την τεράστια ακρίβεια, η οποία πλήττει τα νοικοκυριά και τροφοδοτεί τον προϋπολογισμό κυρίως μέσα από τους έμμεσους φόρους. Είναι χαρακτηριστικό ότι τα φορολογικά έσοδα από τον ΦΠΑ αναμένεται να είναι αυξημένα κατά 1,3 δισ. ευρώ σε σχέση με το 2024.