Τι θα γινόταν στη Λάρισα αν φέτος η Τσικνοπέμπτη έπεφτε παραμονή της 28ης Φεβρουαρίου

Κανονικά το παρόν θα έπρεπε να είναι ένα αφιέρωμα σε κάτι πουλιά. Επιφυλάσσομαι. Αλλά οι συγκυρίες ήρθαν έτσι που κατέστη αδύνατο. Μια σχολική εκδρομή επέστρεψε νωρίτερα, συνέπεσε με το ραντεβού για τα πουλιά, το οποίο ακυρώθηκε γιατί το παιδί «πήρε όταν έφτασε», την επομένη, Τσικνοπέμπτη γαρ, η πόλη βρισκόταν σε ένα παροξυσμό ολοήμερης διασκέδασης και χθες δεν υπήρξε δυνατότητα επανασυντονισμού του ραντεβού. Οπότε αντί για ένα αφιέρωμα στην Λάρισα του παρελθόντος, ως συνήθως, γράφτηκε ένα κείμενο γνώμης για τη Λάρισα του παρόντος.

Αυτή η σχολική εκδρομή με αποσυντόνισε.

Και χωροχρονικά. Αποτέλεσμα της ψυχολογικής απορρύθμισης που προηγήθηκε.

Νυσταγμένη στις επτά και το πρωί της Τετάρτης ξεπροβόδιζα, τι λέξη και αυτή, τον γιο μου που έφευγε για την εκδρομή. «Να περάσεις καλά και πάρε με…» εκεί σταμάτησα. Δεν ήθελα να τελειώσω τη φράση. Αυτές οι λέξεις έχουν πια αλλάξει νόημα. Τότε το κατάλαβα.  Αισθάνθηκα κανονική δεισιδαιμονία, κι ας τα κοροϊδεύω αυτά. Με κυρίεψε. Με αποστόμωσε. Και έμεινε μετέωρη η φράση την ώρα που έκλεινε η πόρτα του ασανσέρ και έμεινα εγώ να κοιτάω τον άδειο διάδρομο της πολυκατοικίας. Λες και αν ολοκλήρωνα τη φράση θα ήταν γρουσουζιά. Λες και θα προκαλούσα την τύχη. Και στο ελάχιστο μη εγωιστικό πεδίο του ακαριαίου συνειρμού, λες και θα ήταν ύβρις.

Και μετά ταράχτηκα πολύ. Και μετά μπερδεύτηκα.

Το μυαλό μου είχε κολλήσει στα Τέμπη. Μπέρδεψα τις ημερομηνίες. Πήδηξα μια εβδομάδα. Ήμουν σίγουρη ότι σε δύο μέρες ο μήνας θα έχει 28, και θα ήταν η Παρασκευή, δύο χρόνια από τότε· με τα συλλαλητήρια, τις πορείες και τις απεργίες που έχουν εξαγγελθεί. Και την απορία για το τι θα γίνει τελικά. Εφ΄ όλης της ύλης. Κατάλαβα το λάθος την επομένη προς το μεσημέρι, πριν ξεκινήσει ο χαμός της Τσικνοπέμπτης, που περπατούσες στην πόλη και δεν γινόταν τίποτα το ιδιαίτερο αλλά το καταλάβαινες ότι κάτι υποβόσκει, έρχεται· ο χαμός. Και εκείνη τη στιγμή έκανα το συνειρμό που θα αποτελέσει τον κορμό του παρόντος ελλείψει πουλιών.

Δεν είμαι μόνο εγώ. Η πόλη τις τελευταίες μέρες είναι κάπως. Το κλίμα ήταν που ήταν περίεργο, η κατάσταση φόρτωνε από παντού, το καταλάβαινες ήθελες δεν ήθελες, ήρθε και η ανακάλυψη της σωρού Καλογήρου και η πόλη ξέφυγε. Μαζί και τα σενάρια. Το σημείο, η απόσταση, η στάση, τα ρούχα, το πτώμα, η μάνα, η δικαστής, η ιατροδικαστής, όλα τους έδωσαν τόσο υλικό. Πολύ, και στους Λαρισαίους, και στη χώρα και στα media και στη Βουλή. Υλικό να μιλούν συγκαλυμμένα ή απροκάλυπτα για δολοφονία. Για το τυχαίο και το μη τυχαίο. Για τις συμπτώσεις. Και ξανακάναμε το timeline. Θυμηθήκαμε και τα δύο ατυχήματα των υπαλλήλων του ΟΣΕ τον Μάρτη του 2023 λίγες μέρες μετά το δυστύχημα. Θυμηθήκαμε και μας θύμισαν και άλλα.

Και όλα αυτά να συμβαίνουν εδώ, σε μας, στη Λάρισα που την έχεις στο μυαλό σου σαν κουκκίδα στον χάρτη και όχι σαν το κέντρο του κόσμου. Και να συμβαίνουν δίπλα σου και όχι στην οθόνη των ειδήσεων. Και μετά η ανάρτηση για το «κακόψυχο αφεντικό», η κηδεία, η Σοφία Αποστολάκη, μάνα-δικαστής, η Καρυστιανού στην κηδεία, ο μεταξύ τους διάλογος. Και μετά ο Φάμελλος στη Βουλή να ζητά εξηγήσεις για τα «ερωτήματα» που πληθαίνουν στην κοινωνία, ο Βορίδης να απαντά μαινόμενος – μόλις είχε πει στο ραδιόφωνο και το καταπληκτικό «Από τους 100 νεκρούς στο Μάτι είδατε κανέναν συγγενή να παίζει τον ρόλο της κ. Καρυστιανού» – η παραγγελία Αδειλίνη προς την Εισαγγελία Πρωτοδικών Λάρισας για επείγουσα προκαταρκτική εξέταση σχετικά με τον θάνατο Καλογήρου με την οποία καλεί τους συγγενείς να κατονομάσουν τον δολοφόνο.

Και μετά Τσικνοπέμπτη. Κάτι σαν διάλειμμα για διαφημίσεις. Σε ταινία ψυχολογικού θρίλερ στην καλωδιακή τηλεόραση και όχι σε streaming. Που πέφτουν τη στιγμή που η αγωνία κορυφώνεται, εκεί, πριν την σκηνή την κομβική· θες να πετάξεις το τηλεκοντρόλ στην τηλεόραση, αλλά βρίσκεις ευκαιρία να πας και μια τουαλέτα.

Στην περίπτωση μας δεν πήγαμε «τουαλέτα»· πήγαμε «πλατεία» που έλεγε και ο Λαζόπουλος. Έτσι κάνουμε στη Λάρισα. Και πήγαμε, και σουβλάκια φάγαμε, και χάλκινα και κλαρίνα ακούσαμε, και ήπιαμε, και χορέψαμε. Σουρεαλισμός ε; Τι να κάνεις όταν ο ρεαλισμός πέφτει τόσο too much, θα μου πεις. Αλλά μετά το «διάλειμμα για διαφημίσεις» πάλι εκεί είσαι. Κολλημένος να δεις τη συνέχεια. Που φυσικά ήρθε. Κανείς δεν μπορεί να της ξεφύγει της πραγματικότητας. Η Ρουμπίνη παραιτήθηκε, ξαναμάλωσαν στη Βουλή· το σήριαλ συνεχίζεται. Όπως και το ερώτημα, δολοφονία ή ατύχημα. Σχετίζεται με την υπόθεση των Τεμπών ή όχι. Θα αποκαλυφθεί ή θα συγκαλυφθεί; Και η μια υπόθεση και άλλη.

Φαντάζεσαι να ξημέρωνε χθες Παρασκευή 28 Φεβρουαρίου;

Αυτό είχα σκεφτεί. Θα ήταν μια απολύτως σουρεαλιστική εβδομάδα. Ανακάλυψη πτώματος, σενάρια και ερωτήματα περί δολοφονίας, συσχετισμός ή όχι με τα Τέμπη, Τετάρτη κηδεία, Τσικνοπέμπτη να χορεύουμε στις πλατείες και Παρασκευή να φωνάζουμε στις πλατείες. Θα ήταν ντροπή; Ή έτσι είναι η ζωή; Οι ίδιοι άνθρωποι τη μία μέρα να έχουμε ξεχυθεί στη πόλη για να ξεφαντώσουμε και οι ίδιοι την επομένη να ξεχυνόμαστε για να διαδηλώσουμε. Τι θα κάναμε, θα συγκρίναμε την ποσότητα του πλήθους;

Δεν ξέρω. Πάντως αυτό που ξέρω είναι ότι αυτό το σκαμπανέβασμα, η άμεση μετάβαση από τη μία συνθήκη στην άλλη, η ταχύτητα με την οποία πρέπει να επεξεργαστείς πληροφορίες, γεγονότα, επιχειρήματα, συναισθήματα, είναι υπερβολικά κοστοβόρα. Και αυτό συμβαίνει εδώ και χρόνια, multitasking, polycrisis. Τα έχουμε παίξει, έχουμε εξαντληθεί. Εκτός από την επικαιρότητα, έχεις να αντιμετωπίσεις και τις σκέψεις σου. Οι οποίες ακολουθούν και αυτές το σχήμα του καρδιογραφήματος. Δεν ξέρεις που να καταλήξεις, τι είναι αλήθεια και τι όχι, τι είναι λογικό και τι είναι παράλογο, τι θα ήθελες εν τέλει να είναι αλήθεια και τι όχι.

Και εδώ είναι το μεγάλο θέμα. Έχουμε φτάσει ως άτομα, ως κοινωνία τοπική και εθνική, στην συνθήκη που ότι και να σου πουν το πιστεύεις και δεν το πιστεύεις. Εδώ δεν εμπιστεύεσαι τους δικούς σου συνειρμούς. Θα εμπιστευτείς τους θεσμούς;

Έχουμε φτάσει σε ένα σημείο που δεν ξέρεις, ακόμη και αν βροντοφωνάζεις ότι ξέρεις. Για αυτό και στις δημοσκοπήσεις το ίδιο σχεδόν ποσοστό μιλά για κυβερνητική συγκάλυψη της υπόθεσης των Τεμπών και εργαλειοποίηση της. Η ιδέα και μόνο ότι ζεις σε μια χώρα που γίνεται συγκάλυψη τέτοιου μεγέθους – σου περνάει και η σκέψη ότι ούτε συγκάλυψη δεν είναι ικανοί να κάνουν, τόσο έχεις χάσει την εμπιστοσύνη και την εκτίμηση σε θεσμούς και πρόσωπα, και αυτό σου φαίνεται εξίσου λογικό – διατάσσονται κρατικές δολοφονίες ή σκοτώνουν ανθρώπους για εκφοβισμό και ξεκαθάρισμα λογαριασμών εν μέσω ή εν τέλει ποινικών υποθέσεων, προς γνώσιν και συμμόρφωσιν, σε μια χρονική συγκυρία κατάλληλη να παραπλανήσει και να εκτοξεύσει σενάρια συνωμοσίας, είναι άκρως τρομακτική. Είναι φόβος. Είναι παράλυση. Είναι χάος.

Και κάπου εκεί πετυχαίνω ένα ποστ. Μια αναδημοσίευση στο προφίλ του Θωμά Κυριάκου… λες και δεν γίνεται να υπάρξει κείμενο μου που να μην τον αναφέρει! Είναι της Hannah Arendt, της πολιτικής επιστήμονα. «Αυτό το συνεχές ψέμα, στο διηνεκές, δεν αποσκοπεί στο να κάνει τους ανθρώπους να πιστέψουν ένα ψέμα, αλλά στο να διασφαλίσει ότι κανείς δεν πιστεύει τίποτα πια. Ένας λαός που δεν μπορεί πλέον να ξεχωρίσει την αλήθεια από το ψέμα δεν μπορεί να ξεχωρίσει το σωστό από το λάθος. Και ένας τέτοιος λαός, στερημένος της εξουσίας να σκέφτεται και να κρίνει, υπόκειται, χωρίς να το γνωρίζει και να το θέλει, πλήρως στον κανόνα των ψεμάτων. Με τέτοιους ανθρώπους, μπορείς να κάνεις ότι θέλεις».

Αυτό μάλλον συμπυκνώνει πιο εύστοχα τα παραπάνω.

Και το τραγούδι που παίζει στο μυαλό μου τώρα που γράφω.

Ποιος στ’ αλήθεια είμαι εγώ και που πάω
Με χίλιες δυο εικόνες στο μυαλό
Οι προβολείς με στραβώνουν και πάω
Και γονατίζω και το αίμα σου φιλώ

Η ωδή του Σαββόπουλου, στον Καραϊσκάκη ή στον Γκεβάρα. Άσε που ξεκινά με μια εισαγωγή με φλογέρες, κλαρίνα και βιολιά, παραδοσιακά, βουκολικά, και ξαφνικά αλλάζει· γίνεται ήρεμη και σύγχρονη η μουσική.

Κάπως έτσι θα ήταν μουσικό θέμα αν φέτος στη Λάρισα η Τσικνοπέμπτη έπεφτε παραμονή της 28^ης Φεβρουαρίου…

ΥΣ. Spoiler, αύριο έχει Joana, έτσι για να επιτείνουμε τον σουρεαλισμό!

Εύη Μποτσαροπούλου