Θεολογικοί εναντίον Μπεκιαρικών: Όταν στη Λάρισα ζήσαμε το beef Θεολόγου – Ιγνάτιου

Η εβδομάδα ξεκίνησε με ενδιαφέρον.

Τουλάχιστον ειπείν.

Ένας βουλευτής, θωρακοχειρουργός κατά το επάγγελμα, πολιτευτής με το κόμμα της Νίκης από το 2023, ακροδεξιός και θρησκόληπτος(;), βρέθηκε το πρωί της περασμένης Δευτέρας στην Εθνική Πινακοθήκη. Εκεί, σε έξαλλη κατάσταση, κατέστρεψε προθήκες και εκθέματα του Χριστόφορου Κατσαδιώτη, που συμπεριλαμβανόταν στην έκθεση «Η Σαγήνη Του Αλλόκοτου». Όποιος δεν ήξερε τον Κατσαδιώτη και τα χαρακτικά του, τον έμαθε.

Τι έπαθε ξαφνικά ο Νίκος Παπαδόπουλος; Τα θεώρησε βλάσφημα, τα χαρακτικά, και δεν άντεξε.

Η συνέχεια γνωστή· τέθηκε υπό κράτηση εντός της Πινακοθήκης, σε ειδικό χώρο, σαν έκθεμα κι αυτός, αλλά μετά από κάποιες ώρες αφέθηκε ελεύθερος καθότι ο βανδαλισμός που διέπραξε τελικά κρίθηκε ότι δεν αποτελεί κακούργημα. Οπότε θα ακολουθούνταν η διαδικασία του σχηματισμού δικογραφίας για τις πράξεις του, η οποία πρώτα διαβιβάζεται στη Βουλή που είναι αρμόδια να αποφασίσει αν θα άρει τη βουλευτική ασυλία ώστε ο πρωταγωνιστής μας να δικαστεί. Τελικά, του περιέκοψε ο Κακλαμάνης ως πρόεδρος και η  Βουλή συμφώνησε ομόφωνα, το ένα δεύτερο της μηνιαίας αποζημίωσης. Φαντάζομαι ότι θα τον έτσουξε λίγο – τα λεφτά πάντα τσούζουν – αλλά δεν ξέρω πόσο δικαιωμένος νιώθει ως μαχητής/ακτιβιστής/αντισυστημικός.

Της Εύης Μποτσαροπούλου

Αν είσαι Λαρισαία, δεν σε σοκάρουν και πολύ τέτοιες ειδήσεις. Εμείς εδώ ζήσαμε το «εκκλησιαστικό». Αυγά, γιαούρτια, καδρόνια, συνθήματα, διαδηλώσεις, καταλήψεις, ματ, συμπλοκές, δικαστικές διαμάχες και όλα αυτά για έναν Μητροπολίτη. Η υπόθεση της εκλογής έφτασε έως το Συμβούλιο της Επικρατείας, απασχόλησε τον τοπικό και όχι μόνο Τύπο, και αν μου επιτραπεί, ήταν ο πιο παρατεταμένος, μάχιμος και οργανωμένος  αντισυστημικός αγώνας της μεταπολίτευσης στην πόλη της Λάρισας.

Γιατί; Μα, αφού όλα από τη Δικτατορία ξεκίνησαν και στη συνέχεια το σύστημα, το δημοκρατικό και το εκκλησιαστικό, ήθελε να επιβάλει σε θέσεις ισχύος δικούς του «ημετέρους» παρόλο που ο λαός δεν συμφωνούσε. Ο λαός ήθελε τον δικό του άνθρωπο. Τον Θεολόγο.

Η αρχή του δράματος ήταν η ίδια η επταετής δικτατορία των συνταγματαρχών. Η πρώτη πράξη παίχτηκε το 1974 με τον Σεραφείμ, η δεύτερη το 1989 με τον Δημήτριο Μπεκιάρη και η τρίτη το 1994 με τον Ιγνάτιο. Η δεύτερη και η αρχή της τρίτης πράξης ονομάστηκαν το «εκκλησιαστικό ζήτημα» της Λαρίσης. Από το 1989 ήταν στο φόρτε της, μετά την ενθρόνιση δε του Ιγνατίου του 1994, κράτησε γερά για κάποια χρόνια και σιγά σιγά εξασθένισε – μια και ο Ιγνατιος παρέμεινε Μητροπολίτης για 24 συναπτά χρόνια (!) – κανείς δεν του το ΄χε στην αρχή ότι θα αντέξει. Η τελευταία πράξη όμως, αυτή που επέφερε την ειρήνευση, επετεύχθη μόλις το 2019 με το μνημόσυνο του Θεολόγου που τελέστηκε τότε για πρώτη φορά, μετά από πολλά χρόνια που γινόταν πάντα στο Στόμιο, στον μητροπολιτικό ναό του Αγίου Αχιλλίου· με πρωτοβουλία του μητροπολίτη Λάρισας σεβ. Ιερώνυμου, που έλλειπε λόγω ειλημμένων υποχρεώσεων, αλλά αυτό δεν αφορά το ποίμνιο, πόσο μάλλον το παρόν.

Ας πάρουμε τα πράγματα όμως από την αρχή για να καταλάβουμε ή να θυμηθούμε τι είναι αυτό που συσπείρωσε περί τους 3000 Λαρισαίους πιστούς, με έναν πυρήνα περί των 300 μαχητικών πρωτεργατών, τους «Αγωνιζόμενους Χριστιανούς» όπως αυτοαποκαλούνταν – οι πιο μετριοπαθείς και παρατηρητές Λαρισαίοι τους αποκαλούσαν Θεολογικούς – και τους έκανε να ξεσηκωθούν ενάντια στις αρχές, τους θεσμούς, τους επίσημους φορείς, ενάντια εν τέλει σε ολόκληρο το σύστημα.

Ο Μητροπολίτης πρώην Λαρίσης Θεολόγος Πασχαλίδης διετέλεσε μητροπολίτης Λαρίσης κατά τη διάρκεια της Δικτατορίας, από το 1968 μέχρι το 1974, έτος κατά το οποίο κηρύχθηκε έκπτωτος μαζί με άλλους 11 ιεράρχες που δεν αναγνώριζαν την κανονική Ιερά Σύνοδο και τον αρχιεπίσκοπο Σεραφείμ. Ίσως θα μπορούσαμε να πούμε ότι για όλα φταίει ο μητροπολίτης Λήμνου και έπειτα Τρίκκης Διονύσιος ο οποίος υπήρξε ο μέντορας του Θεολόγου από τη δεκαετία του ΄50. Τον ακολούθησε, ο Θεολόγος τον Διονύσιο, τόσο στη Λήμνο όσο και στα Τρίκαλα, και όταν εξαναγκάστηκε σε παραίτηση ο μητροπολίτη Λαρίσης Ιακώβου Σχίζα από τη Δικτατορία και την ηγεσία της Εκκλησίας, ο Θεολόγος ορίστηκε από τον Τρίκκης Διονύσιο, που ήταν παρεμπιπτόντως ο τοποτηρητής της μητρόπολης, ως γενικός αρχιερατικός επίτροπος Λάρισας. Λίγες εβδομάδες αργότερα, ο Θεολόγος ήταν ένας από τους τρεις υποψηφίους για τη διαδοχή του Ιακώβου, πετυχαίνοντας την εκλογή του αν και κατετάγη δεύτερος στην ψηφοφορία της Αριστίνδην Συνόδου. Ως ιεράρχης, λίγο καιρό μετά την ενθρόνισή του, πήρε επίσημα θέση υπέρ του «Ναι» ενόψει του δημοψηφίσματος που οργάνωσε η Δικτατορία τον Σεπτέμβριο του 1968… Όπως βλέπουμε πρόσωπα, συγκυρίες και ατομικές αποφάσεις συνέδραμαν ώστε ο Θεολόγος να ηγηθεί της Λάρισας.

Όμως όλα κάποτε τελειώνουν, το ίδιο έγινε και με τη Δικτατορία, και τον Ιούλιο του 1974 Μητροπολίτης Λαρίσης και Τυρνάβου εξελέγη ο Σεραφείμ Ορφανός. Τον εξέλεξε η κανονική πλέον Ιερά Σύνοδος της Εκκλησίας της Ελλάδος, αλλά τι σημασία έχει; Στις 16 Ιουλίου 1974 κατά τη χειροτονία του Σεραφείμ, οπαδοί του Πασχαλίδη – του Θεολόγου – δημιούργησαν επεισόδια, τα οποία μεταφέρθηκαν και στη Λάρισα.

Και εγένετο η αρχή.

Δεν μπορούσαν με τίποτα να διανοηθούν οι «Αγωνιζόμενοι Χριστιανοί» πως είναι δυνατόν ο Θεολόγος, ο οποίος θεωρούνταν ένας πολύ καλός, γλυκός και μορφωμένος άνθρωπος, αυτός που είχε επιτελέσει τόσο έργο στην πόλη της Λάρισας κατά την επταετία και ήταν φυσικά ο αναμενόμενος υποψήφιος στην ιεραρχία της διαδοχής όταν «άνοιξε» η θέση του Μητροπολίτη, να παρακαμφθεί τόσο απροκάλυπτα, άδικα και αναίσχυντα από την κανονική Ιερά Σύνοδο, από το σύστημα δηλαδή.

Η σταγόνα που ξεχείλισε το ποτήρι επήλθε το 1989. Μετά την κοίμηση του Μητροπολίτη Σεραφείμ Ορφανού, νέος Μητροπολίτης Λαρίσης εξελέγη από την Ιερά Σύνοδο ο αρχιμανδρίτης Δημήτριος Μπεκιάρης.

Και πάλι ο Θεολόγος ήταν στην απέξω.

Τότε λοιπόν, το ιστορικό ΄89, ξεκίνησε ο κανονικός αγώνας. Πολλά μα πολλά επεισόδια έλαβαν χώρα, πολλά μα πολλά αυγά και γιαούρτια εκσφενδονίζονταν στον αέρα της Λάρισας, και πάνω από τους Επιταφίους που περιφέρονταν Μεγάλη Παρασκευή κάποιες φορές. Η ιαχή του «Ανάξιος» κάλυπτε την πόλη.

Ο ίδιος ο Θεολόγος, μαζί με άλλους δύο πρώην μητροπολίτες Αττικής Νικόδημο και Θεσσαλιώτιδος Κωνσταντίνο που επέμεναν και αυτοί μέχρι τέλους για την αποκατάστασή τους στις μητροπόλεις που κατείχαν μέχρι το 1974, ενεπλάκη σε πολυετή δικαστικό αγώνα με την Εκκλησία της Ελλάδος, στην προσπάθειά του να επανέλθει στην μητρόπολη Λαρίσης.

Δημιουργήθηκε μεγάλη ένταση στους κόλπους της Εκκλησίας, η οποία θεωρήθηκε πως είχε ως απώτερο σκοπό, εκείνη την περίοδο μεταξύ του 1990 και του 1993, την ανατροπή του αρχιεπισκόπου Σεραφείμ. Τον Αύγουστο του 1993, με αφορμή ενέργειες του πρώην Θεσσαλιώτιδος, τιμωρήθηκαν και οι τρεις με το επιτίμιο της ακοινωνησίας, ενώ τον Ιούνιο του 1996 κρίθηκαν αμετάκλητα έκπτωτοι από το ΣτΕ.

Η υπόθεση της εκλογής του Μπεκιάρη έφτασε ως το Συμβούλιο της Επικρατείας, που ακύρωσε την εκλογή του Δημητρίου.

Ο Μπεκιάρης τελικά παραιτείται. Παρόλο που θεωρούνταν πολύ τσαμπουκάς, δεν είχε φαίνεται άλλο περιθώριο.

Και εκεί που ο αγώνας φαινόταν να δικαιώνεται, χωρίς να το περιμένει κανείς, και κυρίως ο Θεολόγος και οι Αγωνιστές Χριστιανοί οπαδοί του, το 1994 μητροπολίτης Λαρίσης εξελέγη από την Ιερά Σύνοδο ο αρχιμανδρίτης Ιγνάτιος Λάππας!

Το πρόσωπο του 50χρονου τότε γραμματέα της Ιεράς Συνόδου, αρχιμανδρίτη π. Ιγνάτιου Λάππα από τη Σαλαμίνα θεωρήθηκε ως «σολομώντεια» λύση για το «εκκλησιαστικό της Λαρίσης». Η ιδέα για «τρίτη λύση», ένα πρόσωπο δηλαδή που δεν θα είχε ως τότε αναμειχθεί στη διαμάχη είχε ήδη ωριμάσει.

Πράγματι ο Ιγνάτιος εκλέγεται με 43 ψήφους έναντι 30 του Θεολόγου μέσα σε ένα πολεμικό κλίμα στη Μονή Πετράκη όπου συνεδρίαζε η Ιερά Σύνοδος και την ώρα που δεκάδες «Αγωνιζόμενοι Χριστιανοί», οι φανατικοί υποστηρικτές του Θεολόγου, κατέβηκαν στην Αθήνα για να διαμαρτυρηθούν. Απειλούσαν μάλιστα πως θα ρίξουν τον νέο μητροπολίτη στον Πηνειό, σύμφωνα με τα δημοσιεύματα της «Ελευθερίας» εκείνων των ημερών με απεσταλμένο στην Αθήνα τον Βαγγέλη Ρηγόπουλο.

Και τότε έγινε ο κακός χαμός.

Χαρακτηριστικό το πρωτοσέλιδο της «Ελευθέριας» που κυκλοφόρησε με τίτλο «Βάγια και ρόδα, ξύλο και αίμα!»

Στις 28 Μαΐου 1994, ο Ιγνάτιος χειροτονείται εντός του Μητροπολιτικού Ναού Αθηνών, εκτός του οποίου πέφτει ξύλο μεταξύ ΜΑΤ και «Αγωνιζόμενων» που μένει στην Ιστορία. Συγκεκριμένα, την ημέρα της χειροτονίας πλήθος οπαδών του Θεολόγου διαδήλωσαν κατά του Αρχιεπισκόπου Σεραφείμ και κατά της Ιεράς Συνόδου, έγιναν σοβαρά επεισόδια, τραυματίστηκαν πολίτες και αστυνομικοί.

Στις 28 Ιουλίου 1994 πραγματοποιείται η ενθρόνισή του στην Λάρισα. Ο πόλεμος των Αθηνών αναβιώνει όταν ο Ιγνάτιος πατάει το πόδι του για πρώτη φορά στην πόλη. Σοβαρές συγκρούσεις Θεολογικών με την αστυνομία είναι στην καθημερινή διάταξη, όπως και ο πετροπόλεμος και τα αυγά που ξανάρχισαν να εκτοξεύονται από ένα πλήθος που ούρλιαζε «Ανάξιος». Τα στιγμιότυπα κάνουν το γύρω της Ελλάδας.

Ο Ιγνάτιος δε, δεν έχει που να μείνει, καθώς το Επισκοπείο βρισκόταν (sic) υπό κατάληψη των αντισυστημικών αγωνιζομένων και χριστιανών. Ο νέος Μητροπολίτης φιλοξενείται προσωρινά σε σπίτι Λαρισαίου, αλλά τελικά τα ΜΑΤ ανακαταλαμβάνουν το Επισκοπείο και ο Ιγνάτιος επιτέλους εγκαθίσταται νομίμως στην πόλη, στο Επισκοπείο στη Λάρισα.

Στην αρχή δεν εμφανίζεται στην πόλη, αλλά σε ναούς μακριά από τη Λάρισα. Τα πνεύματα είναι οξυμένα, ο Θεολόγος είναι ακόμη εν ζωή και οι οπαδοί του δεν αποδέχονται την τοποθέτηση του Ιγνάτιου ως μητροπολίτη.

Κάθε εμφάνισή του γίνεται πρωτοσέλιδο.

Ο χρόνος τελικά, και σε αυτή την ιστορία,  υπήρξε ο καλύτερος γιατρός.

Το γεγονός ότι ο  Θεολόγος Πασχαλίδης απεβίωσε το 1996 δεν άφησε και πολλά περιθώρια, ούτε τα είκοσι τέσσερα χρόνια του Ιγνάτιου στον θρόνο της Μητρόπολης. Ο Ιγνάτιος, παρά τα προγνωστικά των περισσότερων που τον θέλανε να μην αντέχει την τοξική ατμόσφαιρα της Λάρισας, κατάφερε τελικά να είναι ο μακροβιότερος μητροπολίτης στην Μητρόπολη Λαρίσης και Τυρνάβου.

Ωστόσο, το πρόσωπο του Θεολόγου και μετά θάνατον συνέχισε να απασχολεί τους εκκλησιαστικούς κόλπους και την κοινωνία της Λάρισας.

Έπρεπε πρώτα να αποβιώσει ο Ιγνάτιος το 2018 στο Μαϊάμι των ΗΠΑ κατά τη διάρκεια της επέμβασης για μεταμόσχευση ήπατος, να ακολουθήσει η εκλογή του νέου μητροπολίτη Λαρίσης Ιερώνυμου Νικολόπουλου, να περάσει ακόμη ένας χρόνος για να πραγματοποιηθεί το 2021 το πρώτο μνημόσυνο του Θεολόγου στον Άγιο Αχίλλιο την ώρα που τέθηκε υπό μελέτη της Εκκλησίας της Ελλάδος το θέμα της αγιοκατάταξης του Θεολόγου!

Σε συνέντευξή του στο «Μαγκαζίνο της Θεσσαλίας», την ίδια χρονιά, το 2021, μάλιστα ο νυν μητροπολίτης κ. Ιερώνυμος σχολίασε ότι «Το Θεολόγο έναν άνθρωπο ειρήνης και πραότητας που τα Τρίκαλα τον γνωρίζουν και τον ομολογούν στη Λάρισα κάποιοι θέλησαν να τον συνδέσουν προς ίδιον όφελος με «μελανές σελίδες» της ιστορίας της Λάρισας» διευκρινίζοντας βέβαια παράλληλα ότι η Ορθόδοξη Εκκλησία εν αντιθέσει με την Καθολική δεν αγιοποιεί όποιον βρει, χωρίς φειδώ και κυρίως χωρίς τεκμήρια και αποδείξεις.

Και κάπως έτσι, οι πάλαι ποτέ οπαδοί του Θεολόγου συνεχίζουν. Ο αγώνας τους δεν σταμάτησε, απλώς άλλαξε μορφή, όπως όλοι οι αγώνες της ελληνικής μεταπολίτευσης. Το αποδεικνύουν τα blogs που συνεχίζουν να υπάρχουν, όπως και η 24σέλιδη έντυπη και ψηφιακή έκδοση του «Αγώνας». Προφανώς χρειάστηκαν 24 σελίδες όσα και τα χρόνια του μακαριστού Ιγνάτιου στην πόλη για να απαντήσουν εφ΄ όλης της ύλης οι Λαρισαίοι Θεολογικοί…