Τα σκυλιά βοηθούν στην ανίχνευση βακτηρίων για τους πάσχοντες από κυστική ίνωση

Η Τζόντι είναι ένας σκύλος με ιδιαίτερες ικανότητες, όπως ανακάλυψαν οι επιστήμονες. Το λαμπραντόρ μπορεί να μυρίζει και να αναγνωρίζει συγκεκριμένα βακτήρια και θα μπορούσε σύντομα να διαδραματίσει βασικό ρόλο στη βοήθεια των ερευνητών για την ανάπτυξη ενός προγράμματος στο οποίο τα σκυλιά θα μπορούσαν να μυρίζουν άτομα που έχουν μολυνθεί από επικίνδυνα μικρόβια.

Το πρόγραμμα, που ξεκίνησε πρόσφατα από επιστήμονες του Imperial College του Λονδίνου, θα μπορούσε να είναι ζωτικής σημασίας στη μάχη κατά της ανθεκτικότητας στα αντιβιοτικά, καθώς και στη θεραπεία ασθενών με πνευμονοπάθεια και άλλες παθήσεις, όπως μεταφέρει ο Guardian.

«Πιστεύουμε ότι η Τζόντι και οι συνάδελφοί της ιατρικά σκυλιά – ντετέκτιβ υποδεικνύουν έναν νέο τρόπο εντοπισμού μολυσμένων ατόμων, απλά και μόνο μυρίζοντας τις κάλτσες ή τα πουκάμισά τους», δήλωσε η καθηγήτρια Τζέιν Ντέιβις στο Imperial College. «Θα μπορούσαν να αποτελέσουν σημαντική βοήθεια στην αντιμετώπιση της μικροβιακής ανθεκτικότητας και παθήσεων όπως η κυστική ίνωση».

Η κυστική ίνωση είναι μια από τις πιο κοινές κληρονομικές ασθένειες στον κόσμο. Μια ελαττωματική πρωτεΐνη επιτρέπει τη συσσώρευση βλέννας στους πνεύμονες και σε άλλα όργανα, προκαλώντας χρόνιες λοιμώξεις που επιδεινώνονται κατά τη διάρκεια της ζωής.

Τα βακτήρια καθίστανται δύσκολα ανιχνεύσιμα λόγω των ρυθμιστικών φαρμάκων

Πριν από ογδόντα χρόνια, οι περισσότεροι ασθενείς πέθαιναν στην εφηβεία τους. Ωστόσο, τα φάρμακα, που ονομάζονται ρυθμιστικά, προσφέρουν τώρα στους ασθενείς την ευκαιρία να ζήσουν μέχρι τα βαθιά γεράματα. Αλλά αυτή η επιτυχία έχει φέρει προβλήματα.

Τα ρυθμιστικά φάρμακα έχουν βελτιώσει σημαντικά τη γενική κατάσταση των ασθενών, αλλά δεν εξαλείφουν πλήρως όλες τις χρόνιες πνευμονικές λοιμώξεις που τους προσβάλλουν. Οι περισσότεροι εξακολουθούν να είναι μολυσμένοι με βακτήρια των οποίων η ανάπτυξη θα μπορούσε να θέσει σε κίνδυνο την υγεία τους.

«Το πρόβλημα είναι ότι τα βακτήρια σε αυτούς τους ασθενείς είναι πλέον πολύ πιο δύσκολο να ανιχνευθούν», δήλωσε η Ντέιβις. «Οι διαμορφωτές μειώνουν σημαντικά τη βλέννα στους πνεύμονές τους και χωρίς αυτή είναι δύσκολο να βήξουν τα πτύελα στα οποία μπορεί να αξιολογηθεί η βακτηριακή τους κατάσταση. Σε αυτό το σημείο έρχονται τα σκυλιά».

Αρκετά χρόνια πριν, η Ντέιβις και η ομάδα της, με την υποστήριξη του Cystic Fibrosis Trust – Ταμείου Κυστικής Ίνωσης, διεξήγαγαν έρευνα στην οποία τα σκυλιά απέδειξαν ότι μπορούσαν να ανιχνεύσουν δείγματα που καλλιεργούνταν στο εργαστήριο και περιείχαν ένα βακτήριο που ονομάζεται ψευδομονάδα, το οποίο μπορεί να προκαλέσει πνευμονία, λοιμώξεις του ουροποιητικού συστήματος και σηψαιμία, ένα σοβαρό πρόβλημα υγείας για τους ασθενείς με κυστική ίνωση.

Τα σκυλιά είχαν μεγάλα ποσοστά επιτυχίας σε εργαστηριακές συνθήκες

Στο πλαίσιο των δοκιμών, τα σκυλιά, τα οποία παραχωρήθηκαν από τη φιλανθρωπική οργάνωση Medical Detection Dogs και στους οποίους συμπεριλαμβανόταν και η Τζόντι, μεταφέρθηκαν σε ένα δωμάτιο δοκιμών όπου τα δείγματα τοποθετήθηκαν σε βάσεις στο ύψος του κεφαλιού του σκύλου. Οι βάσεις αυτές περιείχαν είτε ψευδομονάδες, είτε άλλα βακτήρια, είτε καθόλου βακτήρια.

Οι σκύλοι περπατούσαν γύρω από το δωμάτιο μυρίζοντας κάθε δείγμα και όταν εντόπιζαν την ψευδομονάδα, κάθονταν. «Δείξαμε ότι σε εργαστηριακές συνθήκες οι σκύλοι μπορούν να ανιχνεύσουν ψευδομονάδες σε δείγματα», δήλωσε η Ντέιβις.

«Τώρα θέλουμε να επεκτείνουμε αυτή τη δουλειά και μόλις μας δόθηκε χρηματοδότηση από τα ιατρικά φιλανθρωπικά ιδρύματα LifeArc και Cystic Fibrosis Trust για να ενισχύσουμε τη συνεργασία μας με τα Medical Detection Dogs, ώστε, για πρώτη φορά, να μπορέσουμε να εκπαιδεύσουμε σκύλους να ανιχνεύουν ψευδομονάδες στο δέρμα των ασθενών, στα ούρα τους ή στα ρούχα τους».

Είναι πολύ σημαντικό ότι το σύστημα αυτό θα μπορούσε να επεκταθεί για την ανίχνευση βακτηρίων και σε άλλους ασθενείς, όχι μόνο σε εκείνους με κυστική ίνωση. Και μια τέτοια ικανότητα θα είχε σημαντικές επιπτώσεις.

Μεγάλο κόστος, άβολες εξετάσεις και με χρονικό όριο επανεξέτασης

Μικρόβια όπως η ψευδομονάδα είναι δύσκολο να ανιχνευθούν στις κλινικές και οι τεχνικές για τον έλεγχό τους είναι συχνά επεμβατικές, άβολες, δαπανηρές και δεν μπορούν να επαναλαμβάνονται σε τακτική βάση. Τα σκυλιά θα μπορούσαν να παρακάμψουν αυτό το πρόβλημα. «Βακτήρια όπως η ψευδομονάδα είναι συχνά ανθεκτικά σε ορισμένα αντιβιοτικά», πρόσθεσε η Ντέιβις.

«Πρέπει να τα εντοπίσουμε με ακρίβεια, ώστε να διασφαλίσουμε ότι αντιμετωπίζονται με το σωστό αντιβιοτικό και έτσι να περιορίσουμε το αυξανόμενο πρόβλημα της μικροβιακής αντοχής, το οποίο θα επιδεινωθεί αν χορηγούμε στους ασθενείς τον λάθος τύπο αντιβιοτικών» επεξήγησε η Ντέιβις.

Περίπου ένα εκατομμύριο άνθρωποι πεθαίνουν κάθε χρόνο σε όλο τον κόσμο εξαιτίας της εξάπλωσης της μικροβιακής αντοχής και ο αριθμός αυτός αναμένεται να αυξηθεί τα επόμενα 25 χρόνια.

Πρόσφατα στοιχεία δείχνουν ότι τα προβλήματα που προκύπτουν από την ανθεκτικότητα αμβλύνονται για τα παιδιά κάτω των πέντε ετών, αλλά για τα άτομα άνω των 70 ετών τα ποσοστά θνησιμότητας έχουν αυξηθεί κατά 80% από το 1990.

«Στη μάχη κατά της μικροβιακής αντοχής, θα χρειαστούμε όλη τη βοήθεια που μπορούμε να πάρουμε και σκυλιά όπως η Τζόντι θα μπορούσαν να είναι οι τέλειοι σύμμαχοι που θα μπορούσαμε να επιστρατεύσουμε σε αυτή τη μάχη», δήλωσε η Τζόντι.